Een eerder gebouwde ijskoepel in Hokkaido, Japan.

TU/e-studenten willen grootste ijskoepel ooit bouwen

Twee afstudeerders bij Bouwkunde willen de grootste ijskoepel ooit bouwen. Eind december vertrekken Jorrit Hijl en Roel Pluijmen naar Finland om daar met een grote groep vrijwilligers een koepel te realiseren met -aan de basis- een diameter van dertig meter. Ze maken hiervoor gebruik van ijs dat is versterkt met houtvezels.

‘Vezelversterkt ijs’ was een jaar geleden al het onderzoeksonderwerp van Remy Houben en Frank Janssen, twee eerdere afstudeerders bij Building Technology. “Door houtvezels toe te voegen, wordt ijs drie keer zo sterk, ontdekten zij na diverse trek- en drukproeven in een vriescel”, zegt Hijl.

Toepassingen voor dit zogeheten pykrete liggen volgens de masterstudent vooral in landen waar het flink koud kan worden “waardoor bijvoorbeeld hele meren bevriezen. Als je deze vezels inbrengt, zou je daar met zwaarder vervoer overheen kunnen. Voor ons als bouwkundigen is het vooral interessant dat je met dit type ijs veel slanker kunt bouwen. En dat bouwwerken langer kunnen blijven staan doordat het materiaal een isolerende werking heeft.”

De inmiddels afgestudeerde Houben en Janssen wilden volgens Hijl vorig jaar ook al een megakoepel bouwen, “maar het bleek voor hen te kort dag”. Hij en studiegenoot Pluijmen gaan daarom, onder begeleiding van ir. Arno Pronk, verder waar hun voorgangers zijn opgehouden.

De afgelopen maanden deden ze uitgebreid onderzoek naar de constructie, vormgeving en uitvoering van de ijskoepel. Hiervoor wordt een ring van ankers aangelegd, waaraan een touwennet wordt bevestigd. “Daaronder blazen we een soort luchtballon op. Vervolgens spuiten we daar dunne laagjes sneeuw met water en vezels overheen.”

De beoogde koepel heeft aan de grond een doorsnee van dertig meter en wordt zo’n tien meter hoog. Gevaarlijk is de bouw volgens Hijl nauwelijks, omdat uitsluitend aan de buitenkant van de constructie wordt gewerkt.

De studenten bouwden de afgelopen drie dagen een kleine proefkoepel -van slechts vijf meter doorsnee- bij SnowWorld in Landgraaf. Woensdag later op de middag moet het bouwwerk klaar zijn. Helemaal representatief is de proef overigens niet, want aan deze koepel kwam geen vezel te pas. “Anders zou het hier één grote rotzooi worden”, vertelt Hijl vanuit Landgraaf. Bovendien kan het in Finland, waar de echte koepel wordt gebouwd, flink koud zijn, tot min dertig graden. “Het wordt een uitdaging om in zulke kou te werken.”

Op 29 december vertrekken Hijl en Pluijmen naar het Finse Juuka. Een week later reist ook een groep vrijwilligers, onder wie diverse TU/e’ers, af naar Scandinavië om de afstudeerders te helpen met de bouw. “Waarschijnlijk zijn we per dag met een man of vijfentwintig in touw.” Afgelopen september zijn de aankomend bouwkundigen overigens al in Finland geweest, onder meer om te praten met diverse bedrijven die het project steunen.

Of de koepel slaagt of niet: een Guinness-erkenning zit er niet in. “Omdat het gebruikte ijs met vezels versterkt is, kunnen we geen aanvraag doen.” Maar als het Eindhovense bouwwerk er straks staat, is het volgens Hijl sowieso de grootste 'koude koepel' die ooit gebouwd is. De huidige records in het Guinness Book staan volgens hem op tien meter doorsnee -de grootste koepel van ijsblokken- en zo’n 12,5 meter doorsnee voor de grootste koepel van sneeuw.

Of de masterstudenten straks met het supersterke ijs ook eindelijk een Elfstedentocht gaan helpen realiseren? Hijl moet lachen. “Daar hadden we eigenlijk nog niet over nagedacht, maar in principe zou dat wel kúnnen. Je kunt dit materiaal bijvoorbeeld onder bruggetjes leggen, waar het water lastiger bevriest.”

Deel dit artikel