Foto | Kunstcommissie

Vlinder van Franssen daalt neer op campus TU/e

Het kunstwerk ‘Het blauw van de vlinder’ van schilder/beeldhouwer Frans Franssen, die tot 2014 ook les gaf bij Industrial Design en Bouwkunde, heeft onlangs een plek gekregen tegenover het gebouw van DIFFER. De Kunstcommissie kon het kunstwerk dat in onttakelde toestand stond opgeslagen bij een tuincentrum in Appingedam, voor een mooi bedrag aanschaffen, aldus kunstconservator Gerard Verhoogt.

De titel van het kunstwerk verwijst naar een eigen waarneming van Franssen. “Het is altijd weer verrassend om te zien hoe een vlinder, maar het had ook een ijsvogel of een bloem kunnen zijn, kleur in de ruimte weet te brengen. Als een vlinder zijn vleugels openslaat, zie je die opeens: er komt een kleur in de ruimte. Zo wordt via de ruimtelijke vorm van de sculptuur een kleurvlak in de ruimte gelanceerd.”

Van die kleur blauw was weinig meer te zien nadat de eerste eigenaar, woningbouwvereniging GSBA uit het Groningse Zuidbroek, het beeld enige tijd na de oplevering in 1994 had overgeschilderd in de eigen huiskleuren beige en groen. In 2004 verhuisde het beeld vanwege een verbouwing naar een nieuwe eigenaar: het tuinbedrijf Arkema in Appingedam. Daar werd het opgeslagen, maar tot plaatsing kwam het nooit.

Perspectief

“Franssen heeft zelf contact opgenomen met de Kunstcommissie”, zegt Gerard Verhoogt, kunstconservator van de TU/e. “We hebben het voor een redelijk goedkope prijs kunnen aanschaffen, maar er moest nog wel een heel traject doorlopen worden om het weer in oorspronkelijke staat te krijgen en te kunnen plaatsen op de campus.”

Dat begon met het vervoer van het zes meter hoge beeld naar een bedrijf in Schijndel dat het helemaal heeft schoongemaakt en er een coating op heeft aangebracht. “We kwamen er toen ook achter dat de mal ontbrak waarop het beeld geplaatst moest worden. Die hebben we ook laten maken, wat een vrij nauwkeurig werkje was.”

Volgens Verhoogt speelt Franssen in veel van zijn werk graag met het perspectief, wat ook bij dit werk het geval is. “Als je het van de voorkant ziet heb je werkelijk nog geen idee wat je achter zult aantreffen. Het beeld lijkt ook uit het lood te staan, maar het staat echt volkomen recht. Op vloer 7 in Vertigo, het gebouw van Bouwkunde, hangt een schilderij van Franssen waar dat spel met perspectief ook goed zichtbaar is.”

Tactiele kwaliteiten

In augustus begonnen de fysieke voorbereidingen en begin september is het beeld geplaatst en werd het door Franssen zelf geverfd. Hij heeft het beeld niet glad geschilderd, maar juist korrelig, hoewel het er van een afstand wèl glad, als een monochrome kleur uit ziet. Franssen over die keus: “Ik wil niet dat mijn beelden er uit zien of ze als een auto of deurkozijn gelakt en gespoten zijn. Een beeld heeft een huid en die moet wat mij betreft ‘aanraakbaar’ zijn, tactiele kwaliteiten hebben.”

De kleur moet volgens hem ook diepte moet hebben. Daarom zijn er meerdere lagen over elkaar heen gezet. Onder het blauw zit bijvoorbeeld ook een rode, grijze en groene laag. “Door telkens iets van de onderlaag zichtbaar te laten, hoop ik te bewerkstelligen dat er een oppervlak ontstaat waarin je als het ware kunt verdwijnen.”

Franssen (1959) werd opgeleid aan de Academie voor Beeldende Vorming in Tilburg. Na het geven van een workshop ‘Kleur + Ruimte’ aan masterstudenten Architectuur, was hij jarenlang docent bij Industrial Design en Bouwkunde.

Op 19 oktober is in Vertigo een kleine inwijding van het kunstwerk in aanwezigheid van Frans Franssen. Van 4 tot 28 februari 2018 is er een expositie van het werk van Frans Franssen te zien in MetaForum, vloer 0. 

Deel dit artikel