De komende tijd behandelen alle Nederlandse universiteiten hun begroting. Sinds de afschaffing van de basisbeurs hebben de medezeggenschapraden daar meer invloed op. Zo mogen zij meebeslissen over de besteding van de basisbeursmiljoenen - het geld waarmee hogescholen en universiteiten hun onderwijs kunnen verbeteren. Ook hebben de raden instemmingsrecht op de hoofdlijnen van de begroting.

Hoog tijd om dat middel in te zetten in de onderhandelingen over de financiering van het wetenschappelijk onderwijs, vinden de bonden en WOinActie. Zeker nu het economisch goed gaat met Nederland zijn ze alle bezuinigingen en ‘doelmatigheidskortingen’ van Den Haag zat. ‘Dit heeft de afgelopen jaren geleid tot een torenhoge werkdruk en uitpuilende collegezalen’, schrijven ze in een gezamenlijke verklaring.

Ze vragen de medezeggenschap niet akkoord te gaan met eventuele herverdelingen à la de commissie-Van Rijn. Oftewel: dat er meer geld gaat naar bèta-techniek ten koste van de andere disciplines. “Ook moet er een adequate bekostiging voor onderwijs en onderzoek in de begroting terugkomen”, zegt FNV-bestuurder Jan Boersma desgevraagd. Is daar geen sprake van? Dan kunnen de bestuurders een tegenstem verwachten.

Realistisch

Marjo van de Valk, aan de TU/e eerste woordvoerder namens de bonden, heeft de oproep wel rondgestuurd, maar noemt het verzoek zo kort voor de presentatie van de begroting(en) aan de medezeggenschapsraden, “niet heel realistisch. Wat is er zo kort voor het einde van dit jaar nog te veranderen aan de begroting voor 2020, die al nagenoeg rond is? Ik denk dat de bonden beter kunnen inzetten op de begroting voor 2021 en kijken of we de medezeggenschapsraden daarin kunnen meekrijgen. Daarbij hebben de vier TU’s in deze discussie wel een aparte positie, want daar gaat vanuit OCW extra geld naartoe.” Op dit moment wist ze niet of er vanuit de lokale medezeggenschapsraden al op de oproep gereageerd was. 

Arthur Nijdam, lid van studentenfractie 'Groep-één: ESR' in de U-raad, zegt dat het verzoek van de bonden noch binnen zijn eigen fractie noch binnen de U-raad al besproken is. "Wel hebben wij van het ISO (Interstedelijk StudentenOverleg) een bericht ontvangen met de mededeling de actie niet te ondersteunen."

Druk opvoeren

Volgens Boersma is het de bedoeling de CvB’s van de universiteiten mee te krijgen en zo de druk op te voeren richting het ministerie. “Het is te makkelijk om alleen maar te zeggen dat ze de doelen van de vakbonden en WOinActie ondersteunen. We vragen hun die extra stap echt te zetten door samen met ons op te trekken.” FNV hoopt op een extra investering van een miljard euro voor onderwijs en onderzoek.

En wat als het bestuur en de medezeggenschap er onderling niet uitkomen? Dat kan nadelig uitpakken voor de universiteiten. “Natuurlijk zou dat problemen kunnen opleveren”, reageert Boersma. “Daarom denken wij ook dat het een effectief middel is.”