Shutterstock / Kaspar Grinvals

Deze zomer op de TU/e

Cursor is weer terug na een - voor ons doen - lange zomerbreak. Omdat de ontwikkelingen op en rond de universiteit in tegenstelling tot onze site de afgelopen weken niet helemaal hebben stilgelegen, maakten we voor onze trouwe lezers een overzichtje met het belangrijkste TU/e-gerelateerde nieuws dat jullie deze zomer van ons hebben moeten missen.

door
foto Shutterstock / Kaspars Grinvalds
TU/e’ers ontwikkelen corona-sneltest voor Eerste Hulp

In samenwerking met het Eindhovense Catharina Ziekenhuis heeft TU/e-promovendus Ruben Deneer een algoritme ontwikkeld dat aan de hand van een tiental bloedwaardes snel kan bepalen of iemand die op de Spoedeisende Hulp binnenkomt waarschijnlijk corona heeft, of juist niet. Op basis van de nieuwe analyse, die in drie maanden is ontwikkeld, kan direct worden besloten om een patiënt te isoleren als de bloedwaarden duiden op corona. De sneltest wordt inmiddels toegepast op de Spoedeisende Hulp van het Catharina Ziekenhuis en er wordt gekeken of het algoritme ook in andere ziekenhuizen kan worden ingezet.

Regeltechniek voor betere beademing coronapatiënten op IC

Onderzoekers van de groep Dynamics and Control (faculteit Mechanical Engineering) hebben een techniek ontwikkeld die de drukregeling van beademingsapparatuur sterk verbetert. De basis voor deze techniek werd vorig jaar al gelegd, maar het werk is nu extra relevant omdat vanwege de coronapandemie wereldwijd veel patiënten afhankelijk zijn van kunstmatige beademing.

Eén van de grootste uitdagingen is het monitoren en regelen van de druk van de beademingsapparatuur, zodat de patiënten precies de hoeveelheid lucht krijgen die ze nodig hebben om te overleven. De techniek, die Repetitive Control wordt genoemd, kan leren van machinefouten en heeft de mogelijkheid om deze binnen enkele iteraties te corrigeren met behulp van meetgegevens van sensoren in de machine. Door dit te doen voor beademingsapparatuur kan de nauwkeurigheid van de druk en het debiet van het apparaat na een paar keer ademen met een factor tien worden verhoogd, zelfs als de longcapaciteit van de patiënt niet bekend is.

Gouden KNCV-medaille voor Patricia Dankers

Voor het tweede jaar op rij gaat de KNCV Gouden Medaille, de hoogste Nederlandse onderscheiding voor chemisch toptalent onder de veertig jaar, naar een wetenschapper van de TU/e. Nadat vorig jaar Ilja Voets die eer mocht ontvangen, gaat de medaille dit jaar naar Patricia Dankers. Dankers is hoogleraar Biomedical Materials binnen het Institute for Complex Molecular Systems (ICMS) en ontwikkelt met haar groep biomaterialen voor regeneratieve geneeskunde. Ze was onder meer een tijdlang bestuurslid van de Jonge Akademie, een platform van de KNAW voor jonge onderzoekers uit verschillende disciplines. De uitreiking van de prijs vindt in december plaats tijdens chemieconferentie CHAINS.  

Standaard voor quantumversleuteling komt mogelijk van TU/e

Twee nieuwe vormen van encryptie van de TU/e maken kans om de nieuwe standaard te worden voor het versleutelen van digitale informatie. Zogeheten post-quantum encryptie is nodig omdat een toekomstige quantumcomputer alle huidige vormen van beveiligde communicatie zou kunnen kraken. In de door het toonaangevende Amerikaanse instituut NIST uitgeschreven competitie zijn nu twee Eindhovense versleutelingstechnieken geselecteerd die met nog vijf andere voorstellen door zijn naar de finale. NIST verwacht overigens dat het nog twee tot vier jaar duurt tot de nieuwe standaard voor versleuteling van internetverkeer kan worden aangewezen.

Universiteitsfonds doneert kwart miljoen voor COVID-detectie

Het Universiteitsfonds Eindhoven (UFE) schenkt 250.000 euro aan TU/e-onderzoekers Maarten Merkx, Peter Zijlstra en Andrea Fiore voor hun gezamenlijke project ter ontwikkeling van snellere en goedkopere detectietechnieken voor COVID-19 en andere toekomstige virale infecties. Het UFE-geld komt van oud-studenten (alumni) van de TU/e.

Het plan van de onderzoekers is om een detector te ontwikkelen op basis van zogeheten fotonische chips. Hieraan zouden antistoffen aangemaakt door het immuunsysteem of antigenen (virusdeeltjes) moeten binden, waardoor de brekingsindex voor licht in de buurt van deze chip verandert. Met een tweede fotonische chip zou die minieme verandering van deze brekingsindex gedetecteerd kunnen worden.

Lisa Scheenaard in dubbel twee naar Tokio 2021

Voordat het coronavirus toesloeg, hadden twee roeiers van de Eindhovense Studenten Roeivereniging Thêta zich geplaatst voor de Olympische Spelen die deze zomer in Tokio hadden moeten plaatsvinden. Werktuigbouwkundestudent Sander de Graaf was al helemaal zeker van zijn plek in de mannen vier zonder stuurman. Dat ook bouwkundestudent Lisa Scheenaard - vier jaar geleden in Rio nog reserve voor de dames dubbel vier - volgend jaar alsnog naar Tokio mag was al vrijwel zeker, maar in welke boot ze zou uitkomen was nog niet duidelijk. Deze zomer veroverde Scheenaard bij selectiewedstrijden op de Amsterdamse Bosbaan een plek in haar favoriete dames dubbel twee.

Ultrasnel schrijven van data met lasers

Onderzoekers van de groep Physics of Nanostructures (faculteit Applied Physics) hebben een flinke stap gezet in hun zoektocht naar manieren om snel en zuinig digitale informatie vast te leggen in magnetische materialen met behulp van laserlicht. Door gebruik te maken van drie dunne laagjes van verschillende materialen, slaagden zij er voor het eerst in om magnetische bits te schrijven met een enkele ultrakorte laserpuls. De vinding kan bijdragen aan betere methodes voor digitale dataopslag.

Intellectueel eigendom

Het College van Bestuur van de TU/e heeft begin juli bepaald dat de studenten die zich al hadden ingeschreven voor het collegejaar 2020-2021 daarbij toch geen afstand hoeven te doen van het intellectueel eigendom van alles wat ze in het kader van hun studie bedenken of uitvinden. Die beslissing volgt op een oproep vanuit politiek Den Haag. De Tweede Kamer nam in juni een motie aan waarin wordt gesteld dat de toegankelijkheid van het onderwijs niet mag afhangen van het wel of niet afstaan van het intellectueel eigendom. Daarop had de universiteit al aangegeven haar regels te herzien, maar het was nog niet zeker dat dit ook met terugwerkende kracht voor inschrijvingen voor het komend collegejaar zou gelden.

Oud-Bouwkundedecaan Elphi Nelissen wordt Fontys-bestuurder

Hoogleraar Elphi Nelissen is benoemd als nieuw lid van het College van Bestuur van Fontys Hogescholen. Nelissen is nu nog hoogleraar Building Sustainability aan de TU/e, en was daarvoor acht jaar decaan van de faculteit Built Environment. Ze zal per 1 september beginnen bij Fontys.

De TU/e heeft onlangs een convenant gesloten met Fontys voor nauwere samenwerking. De overstap van Nelissen kan daar volgens collegevoorzitter Robert-Jan Smits van de TU/e aan bijdragen.

Met dank aan het persteam van de TU/e.

Deel dit artikel