“Dit is bij uitstek een orgel voor techniekstudenten”

Voor wie zich, knagend aan een Subway-broodje, al jaren afvraagt hoe het orgel in het Auditorium nu precies klinkt, is er goed nieuws. Zondag 12 maart bundelen harmonieorkest Auletes en organist Jan Verschuren de krachten en brengen ze een gevarieerd en aansprekend programma ten gehore. Cursor was onlangs met de camera bij de repetities. Masterstudent en trompettist Cas Mous en orgelfanaat en oud-decaan Gerrit Kroesen vertellen meer over dit bijzondere muzikale samengaan.

Het orgel dat al sinds 1966 te vinden is in het Auditorium, is volgens Kroesen “bij uitstek een orgel dat interessant is voor techniekstudenten. Door de perspex kast waarachter de pijpen zitten kun je namelijk precies zien hoe een orgel werkt. Maar voor de geluidsweergave is perspex helaas niet het meest ideale materiaal, hout is daar veel geschikter voor. Door die perspex omhulling gaan de lage middentonen wat verloren en is het geluid minder vol.” Kroesen denkt dat de keuze voor perspex destijds in samenspraak met de architect is gedaan. “Op die manier sloot het orgel qua uitstraling meer aan bij het moderne betonnen gebouw.”

Aan de kwaliteit van het orgel doet het verder niets af en in de periode dat het werd geplaatst was volgens Kroesen neobarok in trek, waarbij het accent meer op hoge tonen ligt. “Ook de akoestiek van het Auditorium is niet ideaal voor een orgel, want doorgaans staan ze in kerken of concertgebouwen, waar ze beter tot hun recht komen. Maar je kunt de akoestiek wel elektronisch manipuleren, waardoor het geluid beter wordt. Daar waren we voor corona uitbrak net naar aan het kijken, maar het heeft door de pandemie even stilgelegen.”

Uniek samengaan

Al die mitsen en maren maken Cas Mous, masterstudent Applied Physics die bij harmonieorkest Auletes trompet speelt, niet minder enthousiast over het concert dat aanstaande zondag 12 maart wordt uitgevoerd. “Ook ik was al jaren gefascineerd door dat orgel in het Auditorium en zeer benieuwd naar hoe het zou klinken. Die wens komt nu uit door dit unieke samengaan”, zegt Mous. “Uniek omdat een orgel doorgaans solo speelt of samen met een symfonieorkest. Voor zover Gerrit en ik weten is dit de eerste keer dat het TU/e-orgel wordt gekoppeld aan een harmonieorkest.”

Kroesen meent dat een harmonieorkest juist de ideale groep muzikanten is “die op een gepaste wijze tegenwicht kunnen bieden aan de klankkracht van een orgel. Dat hebben we onlangs ook kunnen horen tijdens de generale repetitie.” Zie daarvoor de video hieronder. Mous: “Dat was ook zeer leerzaam voor ons, want we merkten dat de muzikanten van het harmonieorkest zich moeten aanpassen aan dat samenspel met een orgel. Maar we zijn er zeker tegen opgewassen.”

Speelvreugde

Waar Kroesen zeer over te spreken is over de speelvreugde die de leden van Auletes uitstralen. “Er zitten zeer goede muzikanten bij en ze luisteren goed naar elkaar.” Mous voegt eraan toe: “Degenen die op de eerste stoel zitten zijn inderdaad uitstekende muzikanten, maar ook de rest van het orkest levert een zeer solide bijdrage. Want we zijn een orkest waar iedereen terecht kan ongeacht het niveau waar je met je instrument op zit. En uit ons motto ‘Zonder drank geen klank’ mag je opmaken dat gezelligheid ook een belangrijke factor voor ons is.”

Nog een funfact dat niet onvermeld mag blijven. Want hoe kan dirigent Jos van de Braak die zondag voor het orkest staat, nu ook organist Jan Verschuren aanwijzingen geven? Die zit immers boven de kraam van Subway over zijn toetsen gebogen. Kroesen: “Dat gebeurt via een cameraverbinding, waarbij de camera gericht staat op de dirigent en de organist op een scherm kijkt. Bij het gebruik van moderne digitale camera’s bleek echter dat er een vertraging in de weergave van het beeld zat van vele tientallen milliseconden, waardoor verwarring dreigde te ontstaan. Uit de kelders van het Auditorium heeft een medewerker van de facilitaire ondersteuning toen nog een vijftig jaar oude oude analoge camera weten op te duikelen met bijpassende coaxkabel, die geen vertraging geeft en waardoor het komende zondag toch mooi synchroon zal verlopen.”

Op het programma staan 12 maart werken van Johann Sebastian Bach, Alfred Reed, Camille Saint-Saëns, een speciaal door Christiaan Janssen geschreven arrangement voor het orgelconcert van Charles-Marie Widor en een op Mozart geïnspireerd jazzy werk van Zsolt Gárdonyi, verwijzend naar pianistlegendes als Erroll Garner, Art Tatum en Oscar Peterson. Studenten en kinderen onder de 18 kunnen gratis ‘studententickets’ reserveren, niet-studenten betalen 13 euro.

Video | Jens Vervoort

Cursor ging op bezoek bij een van de repetities voor het concert

Video | Jens Vervoort

Deel dit artikel