Wetenschappelijke artikelen zijn de meest beperkte manier om kennis te nemen van de uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek. Toen wetenschappers hun kennis nog moesten delen via kleitabletten en inkt die op papier gedrukt werd, kon het niet anders. Maar nu wordt het tijd dat wetenschappers met hun tijd meegaan.

In wetenschappelijke tijdschriften vatten onderzoekers samen wat ze gedaan en ontdekt hebben. Die verslagen zijn verre van volledig. Zo schrijven wetenschappers vrijwel alleen over onderzoek dat gelukt is, terwijl ze met het delen van niet-gelukt onderzoek kunnen voorkomen dat anderen hun tijd eraan verspillen. Door ruimtegebrek kan niet alles in detail beschreven worden, terwijl details soms veel uit kunnen maken.

Het is tegenwoordig veel makkelijker om als wetenschapper volledige openheid te geven over wat je doet. Het Open Science Framework (www.openscienceframework.org) biedt onderzoekers een digitale omgeving om alle aspecten van hun werk, van de eerste hypothese tot de laatste analyse, online te zetten. Dat kan gedeeld worden in besloten kring, maar ook publiekelijk gemaakt worden. Behalve dat je zo nooit meer iets kwijt raakt (als je computer kapot gaat, of als de student die het materiaal van het onderzoek gemaakt heeft afgestudeerd is), is het ook heel makkelijk om te delen wat je weet.

Het vereist wel de bereidwilligheid om open te zijn over je werk. Psychologisch onderzoek laat zien dat hoe competitiever wetenschap wordt, des te minder wetenschappers willen delen met andere collega’s. Aan de andere kant leidt meer openheid tot meer samenwerking en betere kwaliteit. Dus probeer het eens uit. Laten we samen aan een meer open wetenschap werken.

Daniel Lakens, universitair docent Toegepaste Cognitieve Psychologie bij de afdeling Human Technology Interaction, faculteit IE&IS