Yvonne de Kort. Foto | Bart van Overbeeke
door

TUssen de oren | Licht in ‘t hoofd

04/04/2013

Dat zul je altijd zien natuurlijk: roep ik in een column de lente aan, blijft het nog weken winter. En wij snakken zo naar die lente, en het meest nog naar het licht. Het Hollands licht wordt bejubeld in de schilderkunst, maar nauwelijks op waarde geschat in het alledaagse.

Toch is het licht dat leven op aarde mogelijk maakt en is het licht dat alle levende organismen op aarde het 24-uurse ritme heeft opgelegd. Dat ritme is geprogrammeerd in ons DNA en we kunnen niet meer zonder. Sterker nog, dosering en timing hebben nog steeds een sterke invloed op ons cognitief en emotioneel functioneren en op onze gezondheid.

Nu de lente meer licht brengt, schudden we de winterdepressie van ons af. Maar licht doet nog veel meer: het maakt gelukkig, alert en gezond, het redt zelfs levens. Het sterkste voorbeeld daarvan is wellicht het Canadese onderzoek van Beauchemin en Hays uit 1998. Zij onderzochten vier jaar lang het herstel na operatie op intensive care units cardiologie en rapporteerden consistent lagere sterftecijfers in kamers aan de zonnige zijde van het gebouw dan aan de schaduwzijde. Vooral vrouwen bleken gevoelig voor de bezonning van hun kamer. We weten nog altijd niet precies waarom, mogelijk speelden synchronisatie van de biologische klok en slaapkwaliteit een rol, mogelijk was het mechanisme meer emotioneel van aard.

Maar de cijfers spreken voor zich: het mechanistische beeld van gezondheidszorg moet worden afgeworpen. Genezen is meer dan een operatie en medicatie, herstellen doe je met lichaam en geest, in een gezonde omgeving. Met name licht laat zich daarin niet langer negeren.

Maar ook als wij niet op het randje van de dood verkeren, is licht ons belangrijkste medicijn. Karin Smolders, onderzoeker bij HTI en het Intelligent Lighting Institute (ILI), liet jonge gezonde studenten en medewerkers dagenlang rondlopen met een lichtmeter bij het oog terwijl ze ieder uur hun stemming en alertheid rapporteerden. Opnieuw waren de resultaten overtuigend: hoe meer licht ieder in het voorafgaande uur had gekregen, hoe vitaler zij zich voelden. En er kan nog zoveel meer moois met licht, kom maar eens kijken in het ILI.

Deel dit artikel