De argumenten die Van Engelshoven aanhaalt zijn duidelijk: studenten moeten niet onnodig struikelen in hun eerste jaar, want ook laatbloeiers moeten de kans krijgen hun studie af te ronden. Verder moet de psychische druk op studenten afnemen en ze merkt op dat het BSA teveel wordt gebruikt als selectie-instrument. Dus niet direct om ermee te bepalen of een studie wel of niet bij een student past, maar meer om er het rendement van de opleiding mee veilig te stellen.

Van Engelshoven heeft hier wel een punt: de werkdruk is in het eerste jaar hoog, en die psychische druk op studenten komt ook steeds vaker ter sprake. Ik kan me bijvoorbeeld goed voorstellen dat het erg zwaar moet zijn om als eerstejaars aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam het hoofd boven water te houden. Je gaat voor het eerst op kamers, moet je eigen geldzaken regelen, alles is nieuw voor je; en dan wordt er van je verwacht dat je het volledige eerste jaar haalt, volgens hun principe: nominaal = normaal. Geen wonder dat de minister hier wil ingrijpen.

Pittig

We moeten ons echter afvragen of dezelfde problemen ook in Eindhoven spelen. Dit is niet Rotterdam. De technische studies die de TU/e biedt zijn pittig, waardoor het een flinke, maar niet onmogelijke uitdaging is om in één jaar je propedeuse te halen. Ook bij de eerstejaars in Eindhoven komen er naast hun studie allerlei uitdagingen op hun pad. Wie heeft er niet in de eerste week z’n moeder moeten bellen om te vragen hoe je de was eigenlijk moet doen?

Gelukkig ligt de grens voor het halen van het BSA hier op 45 studiepunten, driekwart van de punten die je in totaal kunt halen. Als je dat haalt, laat je zien dat je in theorie je bachelor in precies vier jaar kunt afronden. Over deze norm is goed nagedacht en het is de afgelopen jaren gebleken dat het redelijkerwijs mogelijk is om dat aantal studiepunten in je eerste jaar te halen. De norm is niet absurd hoog, maar biedt een uitdaging die een TU/e-student aan zou moeten kunnen.

Hakken over de sloot

Is het dan nodig om het BSA te verlagen naar 40 studiepunten? Niet per se. Waarschijnlijk gaan de studenten die nu met de hakken over de sloot 45 studiepunten halen, in een systeem waarbij het BSA op 40 punten ligt, gewoon op dezelfde manier 40 punten halen. Bij een verschil van 20 studiepunten, zoals in Rotterdam het geval zou zijn, zal waarschijnlijk een véél groter percentage het BSA uiteindelijk halen. Ik betwijfel of dit bij een verschil van 5 studiepunten ook zo is.

Op 25 oktober verscheen de visiebrief van minister Van Engelshoven over de toegankelijkheid in het hoger onderwijs, waarin toch werd afgezien van het aan banden leggen van het BSA. Er zullen alleen gesprekken worden gevoerd met universiteiten. Voor de studenten in Rotterdam en andere steden met een onredelijk hoog BSA zal dat als een teleurstellende wending worden gezien en ook het ISO en de LSVb waren zeer ontevreden over deze beslissing. Voor de TU/e maakt het weinig uit, denk ik. Als je als eerstejaars in alle redelijkheid je BSA kunt halen, of de grens hierbij nu op 40 of 45 studiepunten ligt, is er niets mis met het systeem.