In de zomer is de vacature live gekomen en werd vooral via Twitter direct gereageerd. De Oekraïense Nina Onopriychuk wil weten “waarom de TU/e gratis werk promoot voor academisch geschoolde vluchtelingen. Ze zijn niet op vakantie in Nederland en moeten gewoon worden betaald als zij lesgeven en studenten begeleiden.” Ze vraagt zich wel af of de Oekraïners eventueel op een andere manier worden gecompenseerd voor hun werk. Francesca Girardi vindt het “ongelooflijk” en vraagt zich af hoe deze vacature tot stand is gekomen. Marijn Sax windt zich vooral op over de hashtag bij de vacature: #AcademicsNLforUkraine, dat zou het ongemak volgens hem moeten compenseren.

Misverstand

De ophef lijkt voort te komen uit een misverstand evenals een gebrek aan context in de geplaatste vacature. Het is namelijk niet zo dat de vluchtelingen hier gratis moeten werken, maar de uitleg daarover staat niet in de vacature zoals deze door de TU/e op LinkedIn en Twitter werden geplaatst. De universiteit wil de ophef graag wat nuanceren en onderstreept allereerst dat dit een nationaal initiatief is waarbij universiteiten samen Oekraïense academici willen ondersteunen, zo laat Eric van der Rijswijk Geer-Rutten weten, die vacaturehouder is van deze vacature bij de TU/e. “Er is een landelijk platform voor academische vacatures: Academic Transfer. Daarop zijn zowel een betaalde als een onbetaalde vacature geplaatst als gesture, zodat Oekraïners in nood hier hun academisch werk kunnen voortzetten. De onbetaalde vacature is gericht op Oekraïners die vanuit Oekraïne doorbetaald worden en dan dus hier aan de TU/e hun onderzoek kunnen voortzetten.” Van der Rijswijk Geer-Rutten laat weten al sollicitaties te hebben ontvangen van Oekraïners, maar de eindstand nog niet te kunnen geven omdat de vacature nog openstaat tot 1 september.

Sveta Zinger, universitair hoofddocent bij de faculteit Electrical Engineering aan de TU/e, heeft de vacatures (op LinkedIn, zonder de uitleg van de TU/e, red.) ook gezien. Ze is er nog redelijk kalm onder: “Het is in ieder geval fijn dat de Oekraïense vluchtelingen direct mogen werken in Nederland. Ik denk dat deze vacature – voor gratis werk – niet kwaad bedoeld was. Er staan/stonden ook betaalde posities op. Ik denk vooral dat er niet veel Oekraïners zullen zijn die dit – de TU/e vacatures – zullen lezen. Ik zie en spreek die mensen: ze zijn in de war. Ze zoeken naar scholen voor hun kinderen, goedkope winkels voor eten en drinken, et cetera. Onderzoek doen is niet hun eerste prioriteit.”

Hopelijk een kans

Zinger probeert de vacature als een kans te zien: “Een gastvacature biedt de Oekraïners nu specifiek de kans een beetje rond te kijken hier in academia en een netwerk op te bouwen. Natuurlijk is academia globaal hetzelfde, maar de mentaliteit en cultuur zijn hier wel anders. Maar ik hoop ook dat ze daarna meer kansen krijgen en gewoon betaald worden, dat is wel beter. Wat me wel positief lijkt aan deze vacature specifiek voor Oekraïners, is dat ze daarmee een kans krijgen binnen te komen op een positie waarbij normaal vaak meer dan honderd sollicitaties zijn. Dan zijn er bijna altijd wel mensen die beter zijn of meer ervaring hebben. Mijn vraag zou ook zijn: hoe lang is deze positie onbetaald en welke kansen krijgen ze hierna nog? Het is goed daarover na te denken als universiteit.” Zinger ziet deze vacature ook als een kans om het aantal vrouwen te vergroten op de universiteit: “Uit Oekraïne komen nu bijna alleen maar vrouwen, want mannen tussen de 18 en 60 mogen in principe het land niet uit door de dienstplicht. De mensen die gaan solliciteren zullen dus vooral vrouwen zijn.”

Niet specifiek voor andere vluchtelingen

Op de vraag van Cursor of er ook vacatures zijn voor vluchtelingen van andere nationaliteiten laat Van der Rijswijk Geer-Rutten weten dat “de huidige vacatures gericht zijn op Oekraïners en er op het moment geen vacatures zijn die specifiek voor andere vluchtelingen bedoeld zijn. Het idee is dat mensen die hebben moeten vluchten en zelf kunnen voorzien in hun onderhoud ook weer in academia terecht kunnen. De inhoud van de functie wordt maatwerk, evenals per wanneer en waar de Oekraïners gaan werken. We kijken waar de behoefte ligt.”