Kennen internationals het alternatief voor 112?

Een verhaal met en voor internationals die worstelen met het Nederlandse zorgsysteem

Lees meer

Kennen internationals het alternatief voor 112?

Cursor publiceerde onlangs een artikel van het Hoger Onderwijs Persbureau waarin internationale studenten worden aangesproken op het feit dat ze te snel 112 zouden bellen. We kregen nogal wat (verontwaardigde) reacties van voornamelijk internationals die betwijfelden of dit zo is. Ook was er in het oorspronkelijke artikel een gebrek aan informatie over wie ze na 17.00 uur moesten bellen als ze zich plots ziek voelen en een dokter nodig hebben. Cursor besloot het onderwerp wat verder uit te diepen, want ja, in de meeste gevallen is er een simpel alternatief voor 112: de huisartsenpost.

Is er voldoende informatie over het Nederlandse zorgstelsel voor internationals? En wie is er of zou er verantwoordelijk moeten zijn om die informatie te geven? Uit ervaring kunnen we zeggen dat veel internationals niet volledig op de hoogte zijn van de Nederlandse zorgregels hier, en dat er ook geen organisatie is die verplicht is ze dit te vertellen. Om het wat duidelijker te maken, hebben we besloten om zelf wat basisinformatie te geven over de Nederlandse gezondheidszorg. Ook hebben we enkele (oud-)studenten geïnterviewd die reageerden op het eerste artikel en/of een persoonlijke ervaring hadden met het nodig hebben van medische hulp in - wat in ieder geval voelde als - een noodsituatie.

Symptomen beoordelen

Alumnus Computer Science Martin Mirchev: “Ik kom oorspronkelijk uit Bulgarije en 112 is ook ons alarmnummer. Ik weet echter niet helemaal zeker wat de alternatieven in Nederland zijn”, geeft hij toe. “Ik weet nog dat ik ten tijde van mijn aanmelding op de TU/e me ook in Twente op de TU had aangemeld en daar wel een document kreeg waar iets hierover (huisartsenpost bedoelt hij, red.) werd uitgelegd, maar niet aan de TU/e.” De route naar de huisarts was voor hemzelf snel gevonden, maar toen een huisgenoot ineens erg ziek werd, twijfelde ook hij of hij 112 moest bellen. “Je wilt niet zomaar bellen, maar het is soms ook moeilijk om symptomen goed te beoordelen of ze erg genoeg zijn om 112 te bellen.”

Hoe het Nederlandse zorgstelsel werkt

Mirchev nam al snel een Nederlandse zorgverzekering. “Daarvoor gebruikte ik de European Healthcare card omdat mijn verzekering in Bulgarije mij hier ook dekte (iets dat niet voor iedere Europese burger geldt en zeker niet voor niet-EER-burgers, check je eigen situatie, red.). Ik heb vervolgens het AON-verzekeringspakket gekocht omdat ik dacht dat dat moest, maar dat bleek alleen verplicht voor niet-EER-studenten (als je hier vragen over hebt, vraag dit na bij ESA, red.). Maar ik kreeg al snel een baan als onderwijsassistent en moest daarom een reguliere Nederlandse zorgverzekering afsluiten (een verplichting als je werkt in Nederland, red.).”

  • Als je naar Nederland verhuist, schrijf je dan zo snel mogelijk in bij een huisarts. Deze dokter helpt je bij niet-spoedeisende klachten waarvoor je wellicht een verwijzing nodig hebt, bijvoorbeeld als er een scan in het ziekenhuis gemaakt moet worden.
  • Specialisten in Nederland zijn tweedelijns zorg en daar heb je een verwijzing voor nodig. Je kunt niet zomaar zelf besluiten dat je bijvoorbeeld naar de gynaecoloog wilt voor een (preventief) onderzoek. De huisarts beslist of je zo’n onderzoek krijgt.
  • Voor medische hulp buiten kantooruren (dus na 17.00 uur of in het weekend) bel je in principe de huisartsenpost bij jou in de buurt. Zoek via Google op ‘huisartsenpost’ en je stad. Dan vind je een telefoonnummer dat je hiervoor kunt bellen. Die huisartsen hebben altijd dienst na kantooruren en bevinden zich ergens in je stad of in de dichtstbijzijnde stad als je in een dorp woont. In Eindhoven is de huisartsenpost in het Catharina Ziekenhuis. Dat maakt het misschien verwarrend, maar als je belt leggen zij uit via welke kant je naar binnen moet, dat is namelijk niet de hoofdingang van het ziekenhuis. Als je de huisartsenpost wilt bezoeken, moet je altijd eerst bellen. Rijd nooit zomaar ernaartoe.
  • 112 is het nummer voor elk noodgeval. Zodra ze opnemen, vragen ze of je politie, brandweer of ambulance nodig hebt. Daarna kun je vertellen wat je noodgeval is.
  • Wat is precies het verschil tussen huisartsenpost en spoedeisende hulp? De huisartsenpost is er voor spoedeisende gezondheidsklachten, waarvoor je anders je huisarts zou bellen. De Spoedeisende Hulp bij het ziekenhuis is bedoeld voor ernstige/levensbedreigende situaties, waarbij inzet van een medisch specialist nodig is. Bij twijfel kun je het beste eerst de huisartsenpost bellen.
  • Zorg dat je een zorgverzekering hebt die medische kosten in Nederland dekt. De kosten kunnen hier erg hoog oplopen als je controles krijgt of in het ziekenhuis moet blijven. Als je hier werkt ben je vanaf dag één verplicht om verzekerd te zijn voor zorgkosten en je hebt vier maanden de tijd om het met terugwerkende kracht te regelen. Voor buitenlandse werkgevers gelden enkele uitzonderingen. Als je student bent, zijn er veel meer verschillende situaties, afhankelijk van waar je vandaan komt en of je naast je studie werkt. Deze website geeft een goed overzicht van de regels, niet alleen met betrekking tot de zorgverzekering maar ook andere verzekeringen die verplicht zijn of worden aangeraden.
  • Voor internationale studenten is er een handig stroomschema dat je helpt beslissen of je een Nederlandse zorgverzekering nodig hebt en/of daarvoor in aanmerking komt:
Op jezelf aangewezen

Een voormalige internationale TU/e PDEng-trainee die anoniem wil blijven omdat ze spreekt over een incident waarbij ze naar de Spoedeisende Hulp ging terwijl dat niet nodig was. We noemen haar Layla Tari. “Toen ik voor het eerst het artikel las over internationale studenten die te vaak 112 bellen, vroeg ik me meteen af: ‘hebben ze wel genoeg data hierover om dit zo te kunnen stellen? Is dit goed onderzocht?’ Want ik ben bang dat dergelijke claims internationals verder kunnen stigmatiseren.” In het artikel wordt vermeld dat er contact is opgenomen met veel meldkamers en daarbij is gerapporteerd over hun ervaringen, maar er is geen diepgaande controle geweest om alle bellers voor een bepaalde tijd in kaart te brengen bijvoorbeeld.

Tari zegt daarop: “Ik begrijp dat het belangrijk is om niet zomaar 112 te bellen, maar het is misschien ook goed om te beseffen dat internationale studenten hier meestal alleen komen: ze hebben geen familie in de buurt die even kan langskomen als ze zich ziek voelen.” Ze heeft zelf een situatie in het buitenland meegemaakt waarin ze niet wist wat ze anders moest doen dan naar de SEH gaan en om hulp vragen. “Ik was 24, net naar Italië verhuisd en moest nog leren hoe hun zorgsysteem werkte. Op een gegeven moment kreeg ik pijn op de borst die me bang maakte. Ik wist niet wat er aan de hand was, er was niemand om me te helpen. Medische hulp was het enige waar ik aan kon denken. Als je licht hypochonder bent - wat in haar geval zo was – kan dat erger worden als je symptomen krijgt. Dan kom je in een soort vicieuze cirkel. Toen ze de SEH in Italië binnenkwam, werd haar situatie beoordeeld als niet-levensbedreigend en moest ze een paar uur wachten. “Toen ze me na een paar uur controleerden, bleek dat ik zo hard en lang had gestudeerd, dat de spieren rond mijn borst totaal pijnlijk waren geworden van het zitten in dezelfde houding. Als een dokter je kan vertellen dat het geen levensbedreigende situatie is, geeft dat ook rust die je anders niet zou krijgen en je verder zou piekeren.”

Omgaan met een Nederlandse huisarts

Tari vindt dat het voor internationals over het algemeen al moeilijker is om een afspraak te krijgen bij de huisarts dan voor Nederlanders. “Het voelt alsof ze ons minder serieus nemen, en claims als deze van internationals die te snel 112 bellen, zouden ons ook kunnen stereotyperen, zodat mensen in de zorg ons minder serieus nemen als we een afspraak willen maken of bellen met symptomen. Over het algemeen vind ik mijn huisarts aardig”, vervolgt ze. “Maar het is moeilijk om een afspraak met haar te krijgen, want de assistente is echt een gatekeeper.”

Martin Mirchev had wat meer positieve ervaringen met de Nederlandse gezondheidszorg. De alumnus Informatica kwam in 2019 naar Nederland en heeft sindsdien flink wat zorg gebruikt. Mirchev heeft astma waardoor hij in aanmerking komt voor de jaarlijkse griepprik die Nederland biedt aan risicogroepen. “Toen ik in Eindhoven aankwam, schreef ik me meteen in bij een huisarts. Ik heb daar ook een paar consulten gehad en die waren goed. De gratis vaccins voor risicogroepen waar ik toe behoor waren ook fijn. Ik kreeg die twee keer automatisch. In het derde jaar kreeg ik geen uitnodiging, maar na een belletje was het alsnog snel geregeld.”

"Ik heb ook een kleine operatie aan mijn voet gehad die snel en goed is afgehandeld, in tegenstelling tot veel ervaringen die ik om me heen hoorde", zegt Mirchev. “Misschien maakte het verschil dat ik een zichtbaar probleem had. Maar de dokters en verpleegkundigen zijn vriendelijk hier en hun Engels is over het algemeen goed.” Wel ziet hij verschillen in het systeem ten opzichte van dat in zijn thuisland. “Wij hebben een medisch pedicure die ook specifieke zaken als deze regelt en waar je direct terecht kunt. Hier moet je voor alles eerst naar een huisarts voor een verwijzing.”

Stroomz de Ring Internationaal

Eindhoven heeft een bijzondere internationale artsenpraktijk: Stroomz de Ring International, voormalig SGE. Een initiatief met huisartsen die goed Engels spreken (hoewel dat geldt voor de meeste dokters in Nederland) maar zich ook richten op wat internationals verwachten om zo de kloof tussen ons systeem en de andere systemen in de wereld te dichten. Maar nu zit deze praktijk vol – net als vele andere in grote steden in Nederland. Stroomz neemt op dit moment geen patiënten aan, tenzij je familielid bent van een huidige patiënt. Natuurlijk mogen internationals zich ook bij elke andere huisartsenpraktijk aanmelden. Het is niet verplicht maar wel belangrijk en het wordt aangeraden om je aan te melden bij een huisarts in de buurt van waar je woont. Als veel praktijken al vol zijn in jouw buurt, vraag dan hulp aan je Nederlandse zorgverzekering. Als je die niet hebt, vraag dan een huisarts bij jou in de buurt om tips over praktijken die nog wel patiënten opnemen.

Deel dit artikel