Op de bodem zijn de nieuwe systemen te zien. Foto | Studio040

Sneller zwemmen in Tongelreep dankzij TU/e-onderzoek

In het vernieuwde trainingsbad van De Tongelreep is een systeem verwerkt van TU/e-promovenda Josje van Houwelingen. Het gaat om een combinatie van luchtbelgordijnen en camera’s waarmee de voortstuwing van een zwemmer door het water kan worden geanalyseerd. Het bad wordt waarschijnlijk komend weekend heropend.

InnoSportLab gaf ruim een jaar terug de opdracht het trainingsbad van De Tongelreep ingrijpend te verbouwen om het klaar te maken voor een innovatieve manier van trainen. Om zwemmers nog sneller door het water te krijgen, moeten hun bewegingen op de best mogelijke manieren bestudeerd worden. Een van die manieren komt van de TU/e.

Voor haar promotieonderzoek bij de vakgroep Werveldynamica van de faculteit Technische Natuurkunde ontwierp Josje van Houwelingen, zelf een fanatiek zwemster, een visualisatiesysteem waarmee de wervelingen rondom een voortbewegend lichaam in water kunnen worden geanalyseerd. Ze ontwierp een buizenstelsel waaruitcontroleerbaar luchtbellen naar boven borrelen die door een zwemmer in beweging worden gebracht. Daarbij hoort een camerasysteem om de bellen te volgen.

De onderdelen van het bellensysteem zijn gemaakt door technici bij TN. “Een extern bedrijf heeft de dubbele bodem en een speciale dubbele zijwand ontworpen waarin de meetsystemen zijn verwerkt. In overleg met ons is de bodem zo aangepast dat het bellensysteem kan worden geïmplementeerd zonder dat het onveilig wordt voor de zwemmers.” Het bad blijft te gebruiken voor reguliere baantjeszwemmers.

Tegelijk met Van Houwelingens systeem worden verschillende andere opstellingen in het zwembad gemonteerd. “Er komt ook een systeem van paaltjes waartegen een zwemmer zich kan afzetten en waarmee de kracht van de afzet kan worden gemeten”, weet de technisch natuurkundige. “Ook komt er een 3D-camerasysteem waarmee de zwemmer vanuit alle hoeken kan worden gevolgd. Er zijn plannen om later nog een led-strip aan te leggen die als 'snelheids-pacer' kan fungeren.”

Om de verbouwing te kunnen uitvoeren, moest uiteraard al het water uit het vijftig meter lange bad gepompt. Deze miljoen liter water wordt bewaard in het buitenbad van De Tongelreep dat in de winter normaal leeg staat. De nationale zwemselectie heeft geen hinder van het werk in hun voorbereiding op de Olympische Spelen in Rio de Janeiro; zij zijn momenteel in Thailand voor een trainingsstage. In februari komen ze volgens Van Houwelingen weer in De Tongelreep zwemmen.

Als het water terug is, gaat Van Houwelingen zich bezighouden met de installatie van de computers en de kalibratie van de zes camera’s. De ontwikkeling van het systeem in het zwembad noemt ze “de eerste uitdaging”. Uitdaging twee is het verwerken van de beelden. “Daarvoor zijn nog heel wat stappen te nemen. We beginnen met het analyseren van de stroming om een simpel object. Mochten we zover zijn om naar de stroming om een zwemmer te kijken, dan duik ik er misschien eerst zelf een keer in.”

De planning is dat Van Houwelingen in maart 2018 promoveert.

Deel dit artikel