Het valt niet te ontkennen dat elektronica steeds meer aspecten van ons leven gaat beheersen. Toch was het opvallend dat de Italiaan Roberto Saracco, voorzitter van de IEEE-commissie Future Directions, in zijn openingsbetoog ook de toekomst van de geneeskunde besprak zonder expliciet in te gaan op de elektronische aspecten van deze toekomstvisie. Bij vrijwel alle andere onderwerpen die hij aanstipte – en dat waren er vele – was de connectie met zijn vakgebied echter zonneklaar.

Sinds 2012 worden transistoren, de minuscule werkpaarden van de computerchip, volgens Saracco nog wel kleiner, maar niet langer goedkoper. Hij verwacht dat we door deze trendbreuk binnenkort niet meer onze computer elke paar jaar vervangen door een nieuw exemplaar, maar dat we deze ‘upgraden’ met nieuwe componenten. Op langere termijn zullen computers zelfs van generatie op generatie doorgegeven worden, stelde hij. Zoals hij ooit een rekenliniaal van zijn vader had gekregen. “Net toen ik die had leren gebruiken, kwamen overigens de rekenmachines op de markt”, grapte de Italiaan.

Nergens in zijn toegankelijke verhaal ging Saracco echt de diepte in, maar voor de neutrale toehoorder kwam er genoeg langs dat tot reflectie aanzette. Zo vormen alle smartphones samen nu al de grootste supercomputer ter wereld, en is de verwachting dat hun aantal in 2030 wereldwijd is toegenomen tot meer dan zeven miljard. En voor het einde van dit decennium kan Google je vertellen waar je autosleutels gebleven zijn, dankzij het Internet of Things (het draadloze web van onderling verbonden elektronische apparaten).

Ook verwacht Saracco dat we straks met een bestand met ons persoonlijke DNA-code naar de dokter gaan, omdat de werking van veel medicijnen erfelijk bepaald is. Na het nabije tijdperk van de dergelijke gepersonaliseerde geneeskunde is de volgende stap volgens hem ‘gestuurde evolutie’ met als heilige graal het stopzetten (of zelfs omkeren!) van veroudering.
Als ingenieurs zich met dat soort dingen gaan bezighouden, waarschuwde de Italiaan wel, dan kunnen ze niet wegkijken van de ethische dilemma’s die daarmee gepaard gaan. Ze zullen zich hierover dan ook moeten uitspreken, vindt hij. Hoe wil je bijvoorbeeld dat autonome voertuigen zich gedragen in situaties waarin een ongeluk onvermijdelijk is?

Na Saracco liet Miro Zeman van de TU Delft zijn licht schijnen over de toekomst van de elektrische energievoorziening. Als we in 2050 allemaal elektrisch rijden, dan heeft dat een gigantische impact op ons elektriciteitsnet. Wat hem betreft is de zonnecel het ‘wonderapparaat’ waarvan we redding moeten verwachten. Na het optreden van de Delftse hoogleraar volgden nog presentaties van collega’s van de Universiteit Twente, de Katholieke Universiteit Leuven en de TU/e over onder meer robotica, medische beeldvorming, draadloze communicatie en flexibele elektronica.

Volgens rector Frank Baaijens, die het symposium met een korte toespraak opende, is het voor de faculteit Electrical Engineering een goed moment om vooruit te kijken. De grote hoeveelheid vacatures die de komende jaren aan deze faculteit ingevuld moeten worden, biedt zijns inziens namelijk alle gelegenheid om de faculteit een nieuwe richting mee te geven.