‘Half-levende vaas’ TU/e prikkelt de fantasie

Een bijzondere samenwerking tussen een kunstenaar en wetenschappers van TU/e heeft geleid tot een uniek, fantasieprikkelend kunstobject: een 'half-levend' vaasje. Naar een idee van kunstenaar Hongjie Yang lieten TU/e-onderzoekers Patricia Dankers en Dan Jing Wu levende, menselijke cellen groeien op 3D-geprinte plastic mallen in de vorm van een vaasje. Het project is vanaf vandaag te zien in het Parijse museum Centre Georges Pompidou.

door
foto Pixelie

De drie vaasjes tonen een intrigerend beeld van de huidige vooruitgang in de regeneratieve geneeskunde die op den duur moet leiden naar het met slimme materialen kweken van volledige organen. Daarnaast prikkelen ze bezoekers met het idee dat de grens tussen levende en niet-levende materialen aan het vervagen is.

Menselijke cellen buiten het lichaam laten leven en groeien, kan inmiddels al ruim zestig jaar. Niet dat het eenvoudig is, want in deze ‘vreemde omgeving’ gedragen cellen zich totaal anders. Na decennia van onderzoek lukt het echter steeds beter om cellen te laten groeien op complexe driedimensionale structuren, die bijvoorbeeld met een 3D-printtechniek geproduceerd zijn. De grote belofte hiervan is om beschadigd of ziek weefsel bij patiënten te kunnen herstellen of vervangen, een tak in de wetenschap die bekendstaat als de regeneratieve geneeskunde.

Lees verder onder de video.

Video over het 'half-levende vaasje', voortgekomen uit de samenwerking tussen een kunstenaar en TU/e-wetenschappers. Video | TU/e

Video over het 'half-levende vaasje', voortgekomen uit de samenwerking tussen een kunstenaar en TU/e-wetenschappers. Video | TU/e

De drie vaasjes in dit kunstproject zijn gemaakt door TU/e-hoogleraar Patricia Dankers en promovenda Dan Jing Wu, die zich in hun onderzoek richten op de ontwikkeling van nieuwe biomaterialen om het herstel van weefsels te sturen. De cellen voor de vaasjes zijn in het lab van Dankers aan de TU/e gekweekt en blauw gekleurd, waardoor ze een ‘Delfts blauw’ uiterlijk kregen. “Het project biedt ons een unieke kans om het onderzoek dat we doen op een andere manier met het brede publiek te delen. Het laat de vooruitgang in dit onderzoeksveld zien en geeft een prikkelend beeld van de toekomst”, aldus Dankers. “Door intelligente, responsieve materialen te ontwikkelen, hopen we in de toekomst gehele organen te kunnen maken, zoals een kloppend hart”, zegt Wu.

Ongemakkelijke grens

Het artistieke plan voor het maken van zulke vaasjes komt van kunstenaar Hongjie Yang, die is gebiologeerd door het idee dat menselijke cellen in deze nieuwe hoedanigheid gebruikt worden. “Met het maken van nieuwe objecten uit eigen menselijk materiaal bereiken we een nieuwe, ongemakkelijke grens. Is zo’n object dan levend of niet-levend?”, aldus Yang. Hij werkt al langer aan kunstobjecten die de komst van zulke ‘half-menselijke’ objecten kenbaar maken. Een vaasje dat deels is opgebouwd uit gekweekte, menselijke cellen vormt de laatste toevoeging hieraan.

Lees verder onder de foto.

Het project is onderdeel van de nieuwe tentoonstelling ‘La fabrique du vivant’ over de vele, nieuwe vormen van kunstmatig leven; deze is vanaf vandaag te zien in het Centre Georges Pompidou in Parijs. In het museum worden overigens niet de échte vaasjes getoond, maar replica’s. "We denken echter dat het idee alleen al prikkelend genoeg is om bezoekers aan het denken te zetten over de ethische kant van regeneratieve geneeskunde", aldus Dankers.

Het project, met als officiële titel ‘Semi-Human Delft Blue', is nog te zien tot en met 15 april.

Deel dit artikel