Oplevering CASA 1.0 staat gepland voor eind juni

Over drie maanden ontvangt Antoine Post, masterstudent Natuurkunde en Elektrotechniek en manager van Team CASA, de sleutel van zijn nieuwe onderkomen. Bouwbedrijf Hurks heeft dan in een half jaar de duurzame, circulaire woning gebouwd, waarin Post een van de twee huurders van wooncorporatie Woonbedrijf wordt. Zowel Post als Hurks leren nog veel tijdens de bouw van CASA 1.0.

door
foto Han Konings

Paul Claes, projectbegeleider vanuit Hurks, vertelt het op de bouwplaats aan de westkant van de Helmondse nieuwbouwwijk Brandevoort met een brede glimlach. “Werken met dit studententeam is een bijzondere ervaring. Je bent met ze in gesprek over een bepaalde aanpassing en vertelt ze dat dit wel goed moet worden vastgelegd. Dan kijken ze je wat verbaasd aan en zeggen: ‘Ja, maar dat hebben we gisteren mondeling toch al besproken?’. Zo leren zij dat het in de praktijk toch iets anders werkt. Maar we moeten ze zeker niet tegenhouden als het gaat om het naar voren brengen van hun ideeën. Ook voor ons werkt dat inspirerend.”

De gelukkige toekomstige huurder Antoine Post leidt Cursor trots rond om het pand, waar de gevel nog aan ontbreekt. Het gebouw is vrijstaand en grenst aan korenvelden; in de directe omgeving is nog geen andere bebouwing te bespeuren. De bijna afgestudeerde masterstudent geeft een volwaardig college over het bouwproces, de duurzame voordelen en de circulaire waarde van CASA 1.0.

Het begint onder de grond, waar al in december vorig jaar als eerste een enorme watertank in  piramidevorm en met een inhoud van 130.000 liter is ingegraven. Op het dak ligt onder de zonnepanelen een buizensysteem, dat je zou kunnen vergelijken met het systeem van een vloerverwarming. Dit systeem is echter bedoeld om de panelen en daarmee het dak koel te houden en het verwarmde water dat door het systeem stroomt, wordt met tussenkomst van een warmtepomp nog verder opgewarmd tot 75 graden Celsius en opgeslagen in de watertank. Volgens Post is de kracht van een aquariumpompje straks voldoende om het warme water door het hele gebouw te laten circuleren. Voor koeling in de zomer wordt apart koud water opgepompt.

Service core

Een belangrijk aspect is dat bij de bouw geen beton wordt gebruikt, aangezien dat een hoge uitstoot van CO₂ tot gevolg heeft. De fundering van CASA 1.0 bestaat daarom uit een stelsel van holle stalen buizen die enkele meters de grond in zijn geheid en die vervolgens worden gevuld met grind. In de rest van het pand wordt verder gebruikgemaakt van staal, spaanplaat, gipsplaten en isolatiemateriaal.

De zogeheten service core is het belangrijkste onderdeel van de woning. Het is het middenstuk in het gebouw van twee bij twee meter, dat van onder tot boven door het pand loopt en waar de hele stalen constructie aan is opgehangen. In die kern zijn zaken samengebracht zoals de ventilatie, riolering, elektra, watertoevoer, et cetera. Volgens Post was het de vraag of het op een totaaloppervlak van zestig vierkante meter en met een dergelijke kern in het midden, nog mogelijk zou zijn om een goede indeling te maken. Post: “Dat bleek zeker het geval; de woonkamer, de keuken en de slaapkamer kun je er prima inpassen, en de badkamer is zelfs van twee kanten toegankelijk. Onder meer direct vanuit de slaapkamer. Wat een luxe.”

Op termijn hoopt hij dat dit onderdeel van de constructie helemaal losgemaakt kan worden van de woning en dat het in een bedrijfshal wordt geprefabriceerd, waarna het later in één stuk aan de woning wordt toegevoegd. Post: “Dat was bij deze pilot nog niet mogelijk, hier moesten we het echt ter plekke op de bouwplaats bouwen. Want als we later nog zaken hadden moeten aanpassen aan dat kerndeel, was dat een moeilijke en tijdrovende klus geworden.”  

Post wijst Cursor ook op de staalconstructie, waarvan de diverse onderdelen op een relatief simpele manier met bouten en moeren aan elkaar zijn bevestigd. “Mocht dit gebouw ooit weer moeten worden afgebroken, dan is die constructie weer makkelijk te demonteren en kan dat staal worden hergebruikt." Projectbegeleider Paul Claes vertelt nog dat op de hoeken van de staalcontructie nu nog stempels staan om alles goed waterpas te kunnen krijgen. "Uit de praktijk weten wij dat die stempels echt nodig zijn, maar de studenten waren even bang dat die er ook zouden moeten blijven staan. Dat is straks echter niet meer nodig", vertelt Claes lachend. Kunststof plaatjes zijn geplaatst op plekken waar staaldelen samenkomen. "Dit om ervoor te zorgen dat er straks geen problemen ontstaan met de akoestiek", aldus Claes. "Ook dit is een aanpassing die we samen met de studenten tijdens het bouwproces hebben bedacht."

Bamboe buitengevels

Voordat in de woning wordt begonnen met de verdere afwerking worden over enkele weken de buitengevels geplaatst. “Deze zijn gemaakt van samengeperste bamboevezels”, zegt Post. “Bamboe groeit ontzettend snel en als je de vezels verwarmt en vervolgens samenperst krijg je een keihard materiaal dat ook zeer weersbestendig is. Aan deze bamboevezels wordt geen plastic toegevoegd, zoals dat bijvoorbeeld wel gebeurt met bamboevezels waar men bestek en andere gebruiksvoorwerpen van maakt. Dat materiaal is niet milieuvriendelijk, want het is niet meer te hergebruiken. Onze gevelplaten zijn wel te recyclen.”

Doordacht ontwerp

De doordachtheid van het ontwerp zit hem ook in de details. Zo zal straks ook regenwater worden opgevangen, dat na een beetje filteren gebruikt gaat worden voor het doorspoelen van het toilet. Boven alle ramen worden korte horizontale luifeltjes geplaatst. Post: “In de zomer wanneer de zon steeds hoger komt te staan, zorgen die ervoor dat er steeds minder zon en daarmee hitte het huis inkomt. Dat betekent dat het binnen koeler blijft. Met onze steeds extremere zomers zeker geen luxe. In de winter, wanneer de zon lager staat, kan de zon dan wel weer gemakkelijk de kamers binnenvallen."

Voor huurders die na Post en zijn vriendin de onderverdieping gaan betrekken, is de woning gemakkelijk opnieuw in te richten. Post: “Alle wanden zijn eenvoudig te demonteren en kunnen op een andere plek worden geplaatst. Er is veel flexibiliteit, je hoeft niet direct hele vaste muren eruit te slopen als je wat aan de inrichting wil veranderen.”

Lange termijn

Werken met een woningcorporatie vonden Post en zijn team een enorm voordeel bij dit project. “Dit soort organisaties kijkt naar de lange termijn en ze zien ook dat de woningbouw aan het veranderen is. Duurzaam bouwen staat bij hen zeer in de belangstelling, want zo’n corporatie wil over dertig à veertig jaar, wanneer iets wellicht weer moet worden afgebroken, niet met een hoofdpijndossier zitten. Daar maakt een projectontwikkelaar zich vaak niet druk om. Die bouwt iets, verkoopt het, en heeft er verder geen omkijken meer naar", aldus Post.

Hannie de Groot van Woonbedrijf is ook trots op wat in Brandevoort wordt neergezet. “Ik hoop dat we er eind juni bij de oplevering een mooi feest van kunnen maken, maar het is natuurlijk afwachten hoe de coronapandemie zich de komende maanden verder ontwikkelt.” Post en zijn vriendin betrekken begin juli de benedenetage, boven komt nog een huurder en een derde deel wordt ingericht als een soort showroom voor Woonbedrijf en Team CASA.


Morgen, woensdag 7 april, is er van 9.00 tot 10.00 uur een digitale perspresentatie. Er wordt dan een korte toelichting gegeven door de Helmondse wethouder Cathalijne Dortmans, Ingrid de Boer, algemeen directeur van Woonbedrijf, en Inge Schipper van bouwbedrijf Hurks. Na deze korte inleiding kunnen vragen gesteld worden over CASA 1.0. Klik hier om deel te nemen aan de perspresentatie.

Deel dit artikel