door

Perfectionisme

25/04/2023

Ja, ik ben er ook eentje hoor: een perfectionist. En ik vind het lastig om hier mee om te gaan. Alles moet en zal goed gaan. Je mag de controle eigenlijk niet te lang kwijtraken. De afgelopen jaren heb ik hard gewerkt om met deze eigenschap om te gaan en geprobeerd om vooral de positieve kanten ervan te belichten. In dit stukje hoop ik wat tips en tricks te kunnen delen.

Ik heb de afgelopen jaren veel studenten gezien die ook ‘last’ hebben van perfectionisme. Het komt voor in allerlei soorten en maten. Sommige mensen willen graag dat hun presentatie of verslag perfect voldoet aan de - vaak door henzelf opgestelde - regels. Anderen, waaronder ik, willen zich graag op sociaal vlak presenteren en besteden veel aandacht aan en doen veel goeds voor anderen. Ook daarin kan je jezelf verliezen. In dit alles laat je jezelf dan leiden door vaak hele strenge regeltjes, die bijna onuitvoerbaar zijn.

Het inzicht dat voor mij een keerpunt was, is dat ik perfectionisme ben gaan zien als iets waar eigenlijk heel veel liefde en goeds achter zit. Klinkt misschien cliché, maar het feit dat je zo graag een goed verslag wilt schrijven heeft ermee te maken dat jij het zelf heel goed wilt doen. Je wilt jezelf, of anderen, graag laten zien wat je kan, dat jij het kan! Of je wilt juist laten zien dat jij die persoon bent die de sfeer kan maken, die je kan vertrouwen, of die je altijd om advies kan vragen. Dat is eigenlijk allemaal superlief!

Maar het streeft zijn doel natuurlijk ver voorbij als jij jezelf helemaal uitput. Bijvoorbeeld op sociaal gebied of op het gebied van presteren op je opleiding. Als jij jezelf uitput en jij jezelf die liefde niet kan geven, dan gaat dat ook niet lukken richting andere mensen, of richting het afronden van een opdracht. Dan ben je jezelf een beetje aan het verliezen. Dat klinkt misschien keihard, maar die perfectionistische loop wordt dan een neerwaartse spiraal. Je wilt het alleen maar perfecter doen, maar tegelijkertijd gaat het slechter met jou en met het doel dat je wilt bereiken.

Misschien is dat nog wel het meest bijzondere wanneer perfectionisme doorslaat; je wilt dan graag alles om je heen perfect doen, maar met jezelf gaat het allesbehalve perfect. Sterker nog, in sommige gevallen gaat het dan helemaal niet goed met je.

Wat mij hierbij heeft geholpen is dat ik bij zo’n beetje alles wat ik doe nu een stapje terug zet en mezelf twee dingen afvraag: 1. Waarom doe ik dit en voor wie doe ik dit? 2. Wat heb ik hier zelf aan, wat hebben anderen hieraan, en is dit in balans? Op deze manier kom ik erachter of mijn intenties hun doel voorbijstreven en of ik niet als een kip zonder kop iets aan het doen ben.

Ook hier ben ik juist strenger/perfectionistischer geworden voor mezelf: ‘Geef ik mezelf nog genoeg aandacht en liefde?’. Maar ook ik ben hier nog verre van perfect in hoor... Ik probeer ook maar wat.

Deel dit artikel