Ontmoeting met licht

Deze week organiseren vrijwel alle universiteiten een zogeheten ‘U-meet’, in aanloop naar het ‘Weekend van de wetenschap’ op 3 en 4 oktober. Het thema is licht omdat de Verenigde Naties en UNESCO 2015 hebben uitgeroepen tot ‘Internationaal Jaar van het Licht’. De TU/e hield op de marktplaats van MetaForum de interactieve presentatie "Wat doet licht met jou?”

Dat de onderzoekers van het Intelligent Lighting Institute (ILI) hun presentatie over licht interactief maakten, kun je wel zeggen. Vóór elk van de zes korte lezingen mocht het publiek meedoen aan een quiz waar vier of vijf relevante vragen werden gesteld over de historie van licht, de technische kant van licht, de verwerking van licht in ons brein, het licht in ons huis en meer. In plaats van pen en papier werden er lichtvlakken gebruikt voor de mogelijke antwoorden. De juiste antwoorden kwamen daarna in de vorm van een boeiend verhaal.

In de uitnodiging, waar slechts 26 bezoekers gehoor aan gaven, werd nadrukkelijk gesteld dat de avond ook leuk voor kinderen zou zijn. Daarom is Lukas van der Heijden (12) uit Uden vol verwachting naar de TU/e gekomen, voor het eerst in zijn leven. “Mijn ouders werken niet op de universiteit, maar ik heb aanleg voor techniek en het lijkt me leuk om te zien wat je allemaal met licht kunt doen.” Hij wordt niet teleurgesteld. Pas bij de zesde presentatie, de eerste die in het Engels wordt gegeven, gaat hij naar huis.

Hij weet dan dat de menselijke drang om kunstlicht te maken bijna heeft geleid tot het uitsterven van de potvis. Diens vet werd namelijk gebruikt als brandstof voor vlammen als lichtbron. Hij heeft gehoord dat tijdens een stroomstoring in 1994 in Los Angeles veel mensen het alarmnummer belden omdat ze dachten een gifgaswolk te zien. Dat bleek de Melkweg te zijn, die de stadsbewoners nooit eerder waarnamen. Yvonne de Kort van ILI heeft hem verteld dat onderzoek uitwijst dat mensen in een donkere kamer een beetje minder eerlijk zijn en een tikje agressiever dan in een lichte kamer. En dat je na een operatie in het ziekenhuis aan de zonnige kant moet gaan liggen omdat je dan minder pijn hebt, minder medicijnen hoeft te slikken en sneller herstelt.

Tweedejaars student Joep van de Ven (Industrial Design) wist dit allemaal al. “De quizvragen komen overeen met de tussentoetsvragen die ik gisteren maakte voor de USE-leerlijn ‘Secret life of light’. Daar doen honderdveertig studenten aan mee, maar ik zie er hier geen.” Bij dit keuzevak wordt volgens De Kort de hele reikwijdte van het domein van licht bestreken: “van technologie naar gebruik en de effecten ervan op individuen en de samenleving als geheel”.

Van de Ven is bij een ID-vak ook bezig met licht. “Ik ontwerp een sponzig apparaat dat te gebruiken is als lichtdimmer. Door de druk die iemand er op geeft verandert de lichtsetting. Als ik vragen heb kan ik daarvoor terecht bij coach Harm van Essen, die net ook een praatje hield.” Universitair docent Van Essen vertelde over onderzoek naar mogelijkheden om licht in te stellen en wilde via de quiz van het publiek weten of het thuis wel eens conflict oplevert wie bepaalt welk licht aan is. Dat viel mee.
Maar de opkomst voor deze ‘U meet’ viel eerlijk gezegd tegen.

Deel dit artikel