Het komende kwartiel is het laatste waarin masterstudenten nog leren academische teksten te schrijven zónder AI. Naast het reguliere vak loopt een pilot voor hetzelfde vak mét AI. Die is er echter puur om informatie op te halen over hoe studenten AI gebruiken. Dat het vanaf februari een blijvend component wordt binnen het keuzevak, staat vast.

Niet elke student gebruikt AI bij het schrijven van teksten, weet docent Hatice Celebi. “We zien grote verschillen in hoe en of studenten er gebruik van maken.” Bij het Language and Writing Center van de TU/e beschouwen ze de toevoeging van AI aan het vak als onvermijdelijk. “De hele wereld gaat steeds meer gebruikmaken van AI. Studenten moeten zich bewust zijn van de impact daarvan en bij de discussie betrokken worden.”

Transparant

Het vak gaat echter veel verder dan de discussie over het gebruik van AI, masterstudenten leren hoe ze AI daadwerkelijk kunnen gebruiken bij het schrijven van academische teksten. “We willen ze de juiste middelen geven. Hoe kunnen ze transparant zijn over de tools die ze gebruiken? Hoe kunnen ze hun eigen werk goed documenteren? En hoe behouden ze hun auteurschap en eigen stem in hun teksten, ook wanneer ze gebruikmaken van generatieve AI?”, legt Celebi uit. Ze ziet dat AI veel vertrouwen kan geven aan studenten die moeite hebben met teksten schrijven. 

Ze is zich ervan bewust dat er een spanningsveld is tussen het gebruik van AI en zaken als plagiaat en intellectueel eigendom. Het vak moet studenten houvast bieden in het grijze gebied van wat wel of niet als plagiaat geldt, of wel of niet ethisch verantwoord is. Maar is AI gebruiken om conceptteksten mee te genereren in een academische omgeving überhaupt wel ethisch? “Wanneer we proberen te bepalen wat wel of niet ethisch is, leggen we dat vaak naast conventionele opvattingen over schrijven. Nu we generatieve AI tot onze beschikking hebben, baseren we ons oordeel over ethiek nog steeds op die conventionele kaders. Ik denk dat wat we als ethisch of onethisch beschouwen, gaat veranderen. We moeten dus openstaan om op dat gebied te experimenteren.”

AI-geletterdheid

En dat is precies wat het Language and Writing Center doet. Om de AI-component te ontwikkelen heeft het centrum kennis opgehaald bij verschillende onderzoeksgroepen binnen de universiteit, waaronder bij de Academy for Learning and Teaching en Industrial Engineering and Innovation Sciences, vertelt teammanager Leonie Kasje-Adriaanse. Ook is er contact met Library and Information Services (LIS), die al een module over AI-geletterdheid heeft. “We kijken of we die module als een verplichte voorbereiding kunnen integreren. We willen namelijk dat studenten eerst enige basiskennis hebben, voordat ze gaan nadenken over hoe ze AI in hun schrijfwerk kunnen toepassen”, voegt Celebi toe. En ja, er is ook AI gebruikt om het nieuwe vak vorm te geven, voegt ze toe. “Om te kijken of we nog iets misten. Het was alleen als aanvullend hulpmiddel.”

Gaat er met deze nieuwe component veel veranderen binnen het keuzevak? Ja en nee, zegt Kasje-Adriaanse. “Kritisch denken is bijvoorbeeld altijd een belangrijk onderdeel van schrijven geweest en dat blijft hetzelfde.” ‘Schrijf een tekst met behulp van AI’ zal dan ook geen opdracht worden binnen het vak. Celebi: “We gaan ervan uit dat sommige studenten AI zullen gebruiken bij bepaalde fases van het schrijven, zoals bij brainstormen of het vloeiender maken van teksten. We geven iedereen de kennis en tools om daar verantwoord mee om te gaan, zodat hun werk echt van hen blijft en hun eigen stem, auteurschap en intellectuele inzet weerspiegelt.”

Op de vraag van de redactie waarom het gebruik van AI problematisch kan zijn bij het schrijven van academische teksten, antwoordt ChatGPT dat daar meerdere redenen voor zijn. Die zouden vooral te maken hebben met kwaliteit, betrouwbaarheid en academische integriteit. Toch is het volgens ChatGPT een goed idee om een vak voor academisch schrijven met AI op te zetten. “Zo’n cursus zou studenten niet aanmoedigen om ‘AI het werk te laten doen’, maar hen juist leren hoe ze AI op een verantwoorde manier kunnen integreren in het schrijfproces, terwijl ze originaliteit, diepgang en academische integriteit behouden”, aldus het AI-systeem. 

Om vervolgens ongevraagd toe te voegen: “Wil je dat ik schets hoe zo’n cursus eruit zou kunnen zien (bijvoorbeeld hoofdmodules, leerdoelen en praktische oefeningen)?”