De weg naar de Nobelprijs van Fraser Stoddart

Sir Fraser Stoddart was vorig jaar in Stockholm om, samen met onder anderen de Groningse hoogleraar Ben Feringa, de Nobelprijs voor Chemie 2016 in ontvangst te nemen. Hoe zijn werk aan moleculaire machines hem naar de Zweedse hoofdstad heeft gebracht, vertelt hij vanmiddag (dinsdag 14 november) in de Blauwe Zaal in een lezing van Studium Generale.

Fraser Stoddart is momenteel in Nederland in het kader van de The Netherlands Award for Supramolecular Chemistry 2017 die hem is toegekend door het Zwaartekrachtproject Functional Molecular Systems. Van dit onderzoekscentrum maken naast Nobelprijswinnaar Ben Feringa ook diverse Eindhovense hoogleraren deel uit, waaronder universiteitshoogleraar Bert Meijer, met wie Stoddart nog in Birmingham heeft samengewerkt.

De inmiddels 75-jarige Schotse chemicus is sinds 2008 hoogleraar aan de Northwestern University in Evanston bij Chicago. Zijn lange carrière begon in Edinburgh en bracht hem verder onder meer naar Sheffield, Birmingham en Los Angeles. In 1991 wist hij een nieuw molecuul te maken, rotaxaan, dat bestaat uit een moleculaire ring die om een moleculaire as kan draaien. Op basis hiervan wist hij onder meer een moleculaire lift, een moleculaire spier, en een soort computerchip te bouwen. Die prestaties leverden hem vorig jaar dus een Nobelprijs op.

Stoddart is behalve om zijn werk in het lab ook bekend om zijn manier van presenteren: hij introduceerde in zijn artikelen en voordrachten onder meer kleurcodes voor (onderdelen van) moleculen met verschillende eigenschappen, hetgeen veel navolging heeft gekregen. Daarnaast is hij sinds zijn Nobelprijs zeer actief op Twitter, naar eigen zeggen om contact te maken met de jonge mensen die nu de wetenschap betreden.

Maandagmiddag, tijdens een meer wetenschappelijke lezing die gepland was in TU/e-gebouw Helix, riep de Nobel-laureaat zijn gehoor op om zijn voorbeeld te volgen en het evangelie van de chemie via Twitter te helpen verspreiden. Vanwege technische problemen werd die lezing overigens naar De Blauwe Zaal verplaatst, een geluk bij een ongeluk voor de toegestroomde scheikundigen die geen plek meer konden vinden in de kleinere collegezaal in Helix.

Deel dit artikel