Spontane serenades en de wetenschap achter de liefde

Valentijnsdag. 'Amerikaans geneuzel.' 'Commercie.' We mogen er graag zogenaamd ongeïnteresseerd wat bij mompelen, maar wees eerlijk: stiekem fleuren we allemaal reuze op van een onverwachts kaartje of andere verrassing van iemand die we liefhebben. Cursors Cupido deed een muzikale duitje in het zakje én ging op zoek naar wat wetenschappelijke wijsheid achter de liefde.

Wie verdient volgens jou een serenade? Met die vraag ging onze videoverslaggever Collin Wagenmakers de campus op, samen met vier muzikale mannen van Tuna Ciudad de Luz. Benieuwd naar wie ze zoal tegenkwamen en welke reacties de romantische muzikale verrassing mensen ontlokte? Bekijk de video hieronder. 

Voor een meer wetenschappelijke benadering van de liefde door TU/e-promovendus Deedee Kommers lees je verder onder de video.

"Na mijn proefschrift weet ik nog zekerder dat liefde bestaat"

De liefde komt in vele gedaanten. Behalve de romantische liefde die op Valentijnsdag wordt gevierd, kennen we ook puur seksuele aantrekkingskracht, platonische liefde of vriendschap, een meer abstracte liefde voor de natuur of een opperwezen. En natuurlijk de liefde van een ouder voor zijn of haar kind, en omgekeerd de hechting van het kind aan zijn of haar ouders.

Die laatste vorm van liefde speelde een hoofdrol in de beschrijving van het universele principe van liefde in het proefschrift van arts-onderzoeker Deedee Kommers, die eind januari promoveerde aan de TU/e-faculteit Industrial Design. Na het beschrijven van de biologie van de liefde, onderzocht zij hoe couveusebaby’s in het Máxima Medisch Centrum in Veldhoven fysiek reageren op het zogeheten ‘buidelen’, waarbij de te vroeg geboren baby op de borst van de moeder (of vader) wordt gelegd. Ze bewees dat hierdoor de hartslag van het kind rustiger werd en dat ook het gehalte van het ‘knuffelhormoon’ oxytocine veranderde. Dat duidt op een afname van stress - en dat is niet alleen fijn voor het kind, maar zou ook de ontwikkeling van bijvoorbeeld de babyhersenen bevorderen.

De claim van het Eindhovens Dagblad, overgenomen door onder meer de Telegraaf, dat Kommers hiermee heeft ‘bewezen’ dat liefde bestaat, vindt ze zelf ook een beetje flauwekul. “Of liefde bestaat, is niet wat ik heb onderzocht. Natuurlijk bestaat liefde, dat blijkt al uit het feit dat we een woord voor hebben voor dat gevoel. Ik durf wél te stellen dat ik na mijn proefschrift nog zekerder weet dat liefde bestaat en vooral ook dat het belangrijk is. Het universele principe van liefde beschrijf ik in mijn proefschrift als een orkest waarvan niet altijd dezelfde instrumenten aan het spelen zijn - maar of je als moeder van je kind houdt of als vrouw van je partner of als vrouw van je hond, het berust wel degelijk op hetzelfde biologische principe.”

Of je vlinders in je buik krijgt, wordt toch echt bepaald door wíe je toezingt

Arts-onderzoeker Deedee Kommers

Van het hormoon oxytocine weet ze bijvoorbeeld dat het ook een belangrijke rol speelt bij de romantische liefde. “Het komt niet alleen vrij bij knuffelen, maar ook tijdens seks - en met name tijdens het orgasme.” Wel benadrukt ze dat er nog veel onduidelijkheid bestaat over de precieze werking van het hormoon. “Dat is in ieder geval afhankelijk van de situatie. Gestreste couveusebaby’s maken bijvoorbeeld meer oxytocine aan als een soort natuurlijk kalmeermiddel, waardoor hun oxytocineniveau minder sterk reageert op het buidelen. En het hormoon kan zelfs agressie opwekken, zoals bij een dier dat haar jongen beschermt.”

Ook de hormonale respons van iemand die op een serenade wordt getrakteerd, zoals onze TU/e'ers door de Eindhovense Tuna, is volgens de expert sterk afhankelijk van de context. “Of je vlinders in je buik krijgt, wordt toch echt bepaald door wíe je toezingt. Ik kan veel mensen bedenken die mij geen serenade hoeven brengen!”

Deel dit artikel