Zo’n vijftienduizend met de hand gevulde zitzakken verstuurt Fatboy jaarlijks vanuit Den Bosch naar afnemers over de hele wereld. Op zoek naar een milieuvriendelijke vervanger voor de piepschuimkorrels die als vulling dienen voor hun zitzakken, kwam Tom de Vos van Fatboy in contact met TU/e-hoogleraar Kees Storm. Toen hij hoorde dat het bedrijf ooit een vruchteloze poging had ondernomen om het transportvolume van de zitzakken te verkleinen met een vacuümpomp, stelde Storm als alternatief voor om een student dáár nog eens gedetailleerd naar te laten kijken.

Die student werd Max Clement, die een doos met de bewuste piepschuimkorrels opgestuurd kreeg. “Met computersimulaties had ik berekend dat je die korrels een kwart kleiner kunt maken door ze vacuüm te trekken”, legt Clement uit. “Daarbovenop zou dan nog de ruimtebesparing komen doordat je ook de lucht tussen de korrels wegzuigt.” Door weer lucht bij de zitzak te laten, zwellen de korrels in een paar minuten op naar bijna hun oorspronkelijke grootte. Tenminste, als je niet te ver ‘vacumeert’, benadrukt de student, die bij zijn project werd begeleid door Storms promovendus Bart de Braaf. “Dan plet je de korrels en gaan ze echt kapot. Dat is bij de oorspronkelijke poging van Fatboy fout gegaan.”

Computermodellen zijn nuttig, maar Clement wilde zijn bevindingen ook graag in de praktijk testen. Helaas zijn de labs aan de TU/e door alle coronabeperkingen nog niet opengesteld voor bachelorstudenten. Onderzoeker Hans Wyss van Mechanical Engineering, expert op het gebied van dit soort experimenten, raadde hem echter aan het eens met een huishoudelijke vacumeermachine te proberen, bedoeld voor gebruik in de keuken. Dat werd de Amazon Basics Vacuum Sealer. “Daarmee kon ik de luchtdruk met twee derde verminderen en dat bleek inderdaad genoeg om het volume met een kwart terug te brengen.”

Lees verder onder de afbeelding

Voor de experimenten met de vacumeermachine, drukmeter, slangetjes, plakband en maatbekers, moest Clement wel wachten tot de eettafel in zijn ouderlijk huis vrij was. “Op mijn slaapkamer had ik er geen ruimte voor.” De huiskamerexperimentator kreeg een acht voor zijn geïmproviseerde Bachelor Eindproject voor Applied Physics. Desondanks gaat hij niet door in de experimentele natuurkunde; komend collegejaar begint hij aan de master Industrial and Applied Mathematics, een vervolg op de bachelor Applied Mathematics die hij óók met goed gevolg afrondde.

Tom de Vos van Fatboy is blij met de resultaten. “Elke besparing is voor ons interessant. En met een volumereductie van een kwart, van 400 naar 300 liter, kun je een derde meer zitzakken kwijt.” Daarom wordt volgens hem nu, onder meer met bovengenoemde Hans Wyss, onderzocht hoe de zitzakken direct na het vullen kunnen worden gevacumeerd. “Het liefst willen we daar niet nog extra plastic omheen hoeven te doen. Duurzaamheid is voor ons sinds een paar jaar een speerpunt, niet voor niets hebben we collecties van volledig gerecycled plastic en kunnen klanten alle onderdelen van onder andere onze hangmatten en verlichting los bijbestellen, zodat ze langer meegaan. Dit initiatief past daar ook perfect in.”