door

Wijsheid

16/06/2025

Zaterdag las ik een interview met emeritus hoogleraar klinische psychologie Paul Verhaeghe in FD Persoonlijk, de weekendbijlage van Het Financieele Dagblad. Hij stelt dat we in een tijd leven van een explosie aan kennis, waardoor we de illusie hebben dat we alles kunnen oplossen. Maar voor het maken van weloverwogen keuzes op basis van die kennis hebben we wijsheid nodig.

Die vinden we volgens Verhaeghe in de literatuur, kunst, tradities en de Griekse Oudheid. Laat ik nu van jongs af een fervent lezer zijn, ik heb Latijn en Grieks gehad op de middelbare school, kunstgeschiedenislessen gevolgd, en de laatste jaren doe ik ook graag inzichten op uit oude tradities. Ik ben ervan overtuigd dat dit me al die jaren heeft geholpen om na te denken over existentiële vragen zoals hoe we ons tot anderen verhouden. 

Ruim drie maanden geleden ben ik bij Cursor gestart als hoofdredacteur. In mijn eerste hoofdredactionele opinie lichtte ik toe hoe ik aankijk tegen betrouwbare journalistiek. Het komt erop neer dat de redactie als serieus nieuwsmedium voortdurend afwegingen maakt, zoals waar we aandacht aan geven en hoe we dat doen. Elke keer weer streven we naar een zo objectief mogelijk en waarheidsgetrouw artikel.

Maar dat streven wordt niet altijd gerealiseerd. Bijvoorbeeld omdat aannames niet goed zijn gedaan, bronnen onvoldoende zijn of het perspectief het onderwerp tekort doet. Als er fouten worden gemaakt, neemt de hoofdredacteur verantwoordelijkheid en probeert door gezamenlijke inzet en discussie die fouten te herstellen en ervan te leren. Soms gaat het niet om fouten, maar om gevoeligheden. Ook daar gaan we zorgvuldig mee om.

Zo ontving de redactie onlangs een anoniem rapport. Om de inhoud ervan te verifiëren, hebben we geprobeerd de bron te achterhalen. Toen dat niet meteen lukte, is besloten er voorlopig niets mee te doen. Maar op het moment dat het rapport circuleerde binnen onze gemeenschap en vragen opriep, zijn we alsnog overgegaan tot publicatie. Wij als redactie hebben immers de opdracht om kennis, informatie en meningen te ontsluiten voor de TU/e-gemeenschap.

Niet iedereen kan zich altijd vinden in de keuzes van de redactie. Andere meningen nemen we serieus en nemen we mee in onze overwegingen. Op onze beurt leggen we uit hoe we tot ons besluit zijn gekomen en wijzen we op het redactiestatuut waarin de journalistieke principes worden toegelicht. Meestal is dit voldoende, maar niet altijd. Bijvoorbeeld als het gesprek uitmondt in een discussie.

Op dit punt beland, komt het aan op wijsheid, aldus emeritus hoogleraar Paul Verhaeghe. Ik dacht terug aan een uitspraak van de Chinese filosoof Confucius: “Wanneer je iemand spreekt en hij stemt niet in, houd dan op en onderzoek jezelf.” Daarmee doelt hij op zelfreflectie in plaats van discussie. De Griekse filosoof Socrates zegt hierover: “Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet.”

Recenter schreef de Amerikaanse auteur Stephen R. Covey: “Zoek eerst te begrijpen, dan om begrepen te worden.” Waarmee hij bedoelt dat als je oprecht probeert de ander te begrijpen, er ruimte ontstaat voor wederzijds respect, zelfs als je het oneens blijft. Waardevolle wijsheden die me zijn bijgebleven en ik probeer toe te passen in mijn werk.

Marieke Verbiesen is hoofdredacteur van Cursor. Mail voor tips en ideeën of een goed gesprek naar m.verbiesen@tue.nl.

Deel dit artikel