- Student
- 19/05/2025
Iraanse student viert vrouwenlichaam met solo-expo
Spiritueel en zelfs heilig, zo kijken mensen volgens architectuurstudent Mazyar Rohani in zijn thuisland Iran naar het vrouwelijk lichaam. En dat moet stoppen, vindt hij. Nu hij in Nederland studeert, voelt hij de vrijheid om die boodschap luid en duidelijk over te brengen door middel van zijn kunst. Vandaag opent hij zijn solo-expositie in Vertigo, met vrouwelijke sculpturen van papier-maché.
Het is voor het eerst dat er in Vertigo een solo-expositie is. Rohani kreeg de vrijheid om die naar eigen inzicht vorm te geven. Bovenaan de trappenzaal staan vanaf volgende week vijftien kleurrijke vrouwenvormen: de “Descendants of Venus”. Voor de figuren – en naam – van de expositie liet de student zich inspireren door Venus of Willendorf, een vrouwenbeeldje van zo’n 25.000 jaar oud. “Ik was gefascineerd door de primitieve vormen en eenvoud van het beeldje.”
Door in zijn werk dezelfde kenmerken te verwerken, wil hij laten zien hoe ‘gewoon’ het vrouwelijk lichaam is. “In mijn cultuur wordt het vrouwelijk lichaam altijd als heilig en spiritueel gezien. Maar een lichaam is een lichaam, of het nou van een man of een vrouw is. Met de toxische mannelijkheid die heerst in Iran, worden vrouwen gemanipuleerd te denken dat hun lichaam bedekt en bewaakt moet worden. Het is tijd om daarmee te stoppen.” Dat is geen gemakkelijk doel, weet hij, want de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen zit diep geworteld in de Iraanse cultuur.
Fundamentele verandering
De reden dat die zo moeilijk te doorbreken is, ligt volgens Rohani aan het feit dat er veel steun is voor de Islamitische Republiek. “Als je een man bent in Iran, dan heb je alle rechten en macht, waarom zou je dat opgeven? Vrouwen daarentegen mogen niet eens naar een voetbalwedstrijd en in tegenstelling tot mannen ook geen scheiding aanvragen. Er moet echt fundamenteel iets veranderen.”
Vrouwelijkheid mag gevierd worden, vindt Rohani. De vrouwen die hij in de loop van zijn leven tegenkwam, hebben een diepe indruk bij hem achtergelaten. En dan met name zijn moeder. “Ik ben opgevoed door een ‘ontwaakte’ en wijze moeder, ze was haar tijd ver vooruit. De lichte kant van mijn persoonlijkheid heb ik van haar, en ook mijn gevoel voor esthetiek.” Drie jaar geleden verloor hij haar, het verlies liet een gevoel van leegte achter. “De persoon die mij elke dag vervulde met vriendelijkheid, motivatie en enthousiasme, is er niet meer. Maar ik koester de invloed die zij en andere vrouwen op mijn leven hebben gehad en deze expositie is daar een viering van.”
De vrolijke kleuren spatten dan ook van de sculpturen af. De vormen bestaan uit papier-maché, onder andere gemaakt van eierdozen die hij van medestudenten heeft gekregen. Het is de eerste keer dat Rohani met dit materiaal werkt. Vlak voordat hij naar Eindhoven vertrok voor zijn masterstudie, leerde hij ermee werken. “Ik deed een workshop bij een vriendin van me. De eerste sculptuur die ik maakte was heel exotisch en ontstond bijna per ongeluk. Maar het resultaat was heel mooi. Ik beloofde mezelf dat zodra ik gesetteld was in Nederland, ik een expositie met dit soort beelden op zou zetten.”
Vrij
Op de zolder van een vriend van zijn vader, die al meer dan 45 jaar in Eindhoven woont, werkte Rohani acht maanden lang aan zijn sculpturen. Potjes, glazen; in alles om hem heen zag hij mogelijke kunstwerken. Toen hij aanklopte bij de coördinator van de expositieruimtes in Vertigo, stond zijn collectie in de kinderschoenen. “Ik had alleen het skelet van sommige sculpturen nog maar. Toch zei hij: ga ervoor. Het is een geweldige kans voor mij en ik ben dankbaar voor alle steun die ik vanuit de TU/e-gemeenschap krijg.”
Dankzij de steun en de stimulerende omgeving van de campus, voelt Rohani zich vrij om emotie in zijn kunst te leggen. “Ik zou deze collectie in Iran ook kunnen hebben en zelfs op sommige plekken mijn kunst tentoon kunnen stellen. Ik zou alleen de daadwerkelijke boodschap erachter moeten verbergen.” Als kunstenaar is het in Iran volgens Rohani door beperkingen van het regime en de maatschappij onmogelijk om je emoties in je kunst te laten zien. “Maar hier kan ik erover praten en er echt een manifest van maken, dat is me veel waard.”
De tentoonstelling is de hele week vrij te bezoeken in de trappenzaal van Vertigo.
Discussie