Het wetsvoorstel dat Opstelten openbaar heeft gemaakt is een reactie op een reeks affaires in de semipublieke sector, onder meer in het onderwijs. Niet alleen bestuurders maakten er een potje van, ook toezichthouders grepen niet op tijd in.

De overheid, die veel hogescholen, universiteiten of woningcorporaties subsidieert, kon niets doen en bestuurders vertrokken zonder hun verantwoordelijkheid te nemen.

De maatregelen die Opstelten nu aankondigt, zijn niet de enige die herhaling moeten voorkomen. In december werd een wet aangenomen die de minister van Onderwijs meer mogelijkheden geeft om falende onderwijsinstellingen in het gareel te houden. In uitzonderlijke gevallen mogen bestuurders nu niet meer zelf beslissingen nemen, maar moeten ze doen wat de minister zegt.