ID-studenten Bas Bakx, Toussaint Jongen en Wenhao Wu kozen voor hun eerste masterproject het thema responsive environment. Ze begonnen met twee gedachten. Bas wilde iets doen met Internet of Things, waarbij alledaagse voorwerpen zijn verbonden met het netwerk en gegevens kunnen uitwisselen en Toussaint hoopte dat toe te passen op ‘de natuur’. Bas: “Snel werd duidelijk dat we iets met bijen gingen doen. Bijen hebben een bijzonder netwerk. Ze hebben een datastroom tussen verschillende plekken, en één centrale plek waar al deze data samenkomt, de bijenkast. Wat ons betreft dus een goede plek om in te haken.”

Het gaat slecht met de bij. In de winter van 2015 op 2016 is 44 procent van de bijenkolonies in de Verenigde Staten uitgestorven. Een Colony Collapse Disorder, zoals het fenomeen genoemd wordt, van 16 procent is aanvaardbaar. Waarom is het zoveel hoger? “Dat is niet bekend. Misschien zijn het de pesticiden, misschien de klimaatverandering, of een combinatie. Er wordt momenteel weinig data verzameld en als het gebeurt, worden resultaten niet gedeeld”, zegt Toussaint.

De studenten willen het aan de bijen zelf vragen. Ze bouwden apparatuur die de luchtvochtigheid, de temperatuur en het gewicht meet in de kast. “Die parameters zeggen veel over de staat van de bijenkolonie. In de winter mag een kast niet open omdat dat stoort. Een imker zonder onze apparatuur luistert naar het geluid van zijn bijen en schat op gevoel van het gewicht hoeveel honing of suiker er nog in zit. Onze sensoren zijn nauwkeuriger.”

Daarnaast maakten Bas, Toussaint en Wenhao een bijenteller. “Dat is een bloemvormige sensor die we BBeacon flower noemen. Consumenten kunnen die kopen en in hun tuin zetten. Dat is een concrete manier om te helpen. Door verbinding met een kast waar we apparatuur in hebben geplaatst (een BBeacon hive), is bij te houden hoeveel bijen de tuin bezoeken,” zegt Toussaint. “De BBeacon moet je zien als een baken dat constant een signaal zendt naar een platform waar gebruikers, én onderzoekers, toegang tot hebben.”

Testen die de studenten deden voor hun ID-masterproject, dat met Excellence is beoordeeld, vonden plaats bij de Nederlandse bijenhoudersvereniging Sint Ambrosius in Tongelre. De stedelijke omgeving is juist geschikt voor bijen, weten ze. “Een weiland is als het ware een woestijn voor bijen. In de stad zijn meer bloemen voor ze.” Voor vervolgonderzoek willen de studenten contact opnemen met bijendeskundigen van Wageningen Universiteit.

Het businessplan van BBeacon kan misschien nog beter uitgewerkt worden, het idealisme is al optimaal. Bas: “We willen de wereld redden en dat doen we door de bijen te redden. Die zijn namelijk essentieel voor het overleven van de mens. Dit pakken we aan door iedereen die de bijen wil en kan helpen bij elkaar te brengen in ons platform.”