Academisch jaar na chaos door activisten tóch geopend
Een zorgvuldig voorbereid programma voor de Opening van het Academisch Jaar aan de TU/e, heeft het zwaar te verduren gehad door activisten. Na verschillende onderbrekingen is het demissionair minister Ruben Brekelmans toch gelukt zijn speech af te maken.
Voordat hoofdgast Ruben Brekelmans voor de eerste maal achter de katheder gaat staan, krijgt collegevoorzitter Koen Janssen het openingswoord. Deze sluit hij af met een kritische noot richting het demissionaire kabinet. “In tegenstelling tot wat Europa nodig heeft in huidige tijden – innovatie en investeringen in research en onderwijs – besloot de regering drastisch te bezuinigen. Dat is een keuze die ik moeilijk te begrijpen vind.” Hij roept, met het oog op de komende verkiezingen, iedereen in Den Haag op om juist hierin te investeren.
Brekelmans
Daarna is het woord aan de demissionaire minister van Defensie. Hij wil het hebben over de grijze zone tussen oorlog en vrede waarin ons land verkeert en pleit voor maatschappelijke weerbaarheid en militaire paraatheid, waaraan de TU/e en andere technische universiteiten kunnen bijdragen.
Maar binnen enkele minuten staan twee actievoerders op. Ze spreken luid over hun kijk op de situatie in Gaza en maken duidelijk dat ze Brekelmans kwalijk nemen dat hij niets heeft gedaan tegen de jarenlange onderdrukking van Palestijnen. “En de TU/e geeft een podium. Schande!”
Brekelmans probeert door te speechen en dan staat een Nederlands sprekende man op om een verklaring voor te lezen. Dagvoorzitter Barry Fitzgerald probeert de actievoerders tot stilte te manen en als dat niet lukt, beslist hij tot een time-out.
Als Brekelmans na enkele minuten weer het podium opkomt, krijgt hij applaus. Hij nodigt de activisten uit om ná zijn toespraak in debat te gaan. “Ik begrijp dat er grote emoties zijn”, probeert hij te sussen, “maar blijf praten en ga niet schreeuwen. Pas op de woorden die je gebruikt, want door politici persoonlijk uit te schelden, krijg je geen dialoog, maar stappen bestuurders uit de politiek.”
Binnen een minuut na het hierop volgende applaus en de hervatting van de speech, staat er weer een demonstrant op. Opnieuw volgt een time-out. De zaal begrijpt de standpunten van de pro-Palestina-activisten, maar vindt het niet de tijd en plaats om Brekelmans aan te vallen.
Politie
Er verschijnen politieagenten in de zaal. Gijs Spiele, hoofd van TU/e’s Safety & Security, vraagt volgens protocol aan een activist om weg te gaan. “U krijgt één kans om te vertrekken”. Als ze dat niet wil, wordt ze weggedragen en roept ze ‘Free, Free, Palestine’ tot de deur van de Blauwe Zaal weer gesloten is. Dit tafereel speelt zich meermaals af.
Achteraf verklaart Spiele hoe het kan dat de actievoerders, ondanks de extra beveiliging die is ingeschakeld voor het evenement, (verspreid) in de zaal zaten. “De voorwaarde voor het bijwonen van de Opening van het Academisch Jaar in de Blauwe Zaal was een online-inschrijving en dat hadden deze pro-Palestijnse actievoerders gedaan.” De organisatie laat weten dat dat niet per se met een TU/e-account hoefde.
“Boe”
Bij de achtste - de laatste - interruptie, is het publiek het zat en reageert voor het eerst niet meer rustig. Er wordt langdurig ‘Boe’ geroepen. Fitzgerald zet het programma wederom stop. Na een lange onderbreking, komt Brekelmans terug met een grap. ”Ik ben nog nooit zo vaak toegeschreeuwd binnen een uur, maar heb ook nog nooit zo vaak applaus gekregen.”
Hij gaat verder met zijn verhaal over het imperialisme van Poetin en de noodzaak om dat tegen te gaan. “Zonder de technische universiteiten kunnen we ons land niet veilig houden.” Al in maart van vorig collegejaar verkondigde hij in Cursor dat het ministerie van Defensie wil samenwerken met de vier Nederlandse technische universiteiten (4TU), waaronder de TU/e.
Uiteindelijk kan de Opening van het Academisch Jaar ongestoord doorgaan met een paneldiscussie over het thema ‘Building blocks for the future’. In het panel zitten Lex Hoefsloot (als ervaringsdeskundige en adviseur voor startups), Maaike Okano-Heijmans van instituut Clingendeal, burgemeester Jeroen Dijsselbloem en Europarlementariër Sophie in ’t Veld.
Als rector Silvia Lenaerts – later dan gepland – toch het academische jaar voor geopend verklaart, is iedereen toe aan een hapje, drankje of toiletbezoek. Het was een lange middag.
Protest bij toespraak Schoof in Twente
Het was op andere universiteiten ook onrustig. De opening van het collegejaar bij de Universiteit van Amsterdam (UvA) is zelfs helemaal gestopt. Pro-Palestijnse betogers bleven door de sprekers heen schreeuwen.
In Enschede zijn activisten net als in Eindhoven weggevoerd. Ze protesteerden tegen de aanwezigheid van demissionair premier Dick Schoof. De demonstranten lieten in de zaal van zich horen, schrijft U-Today.
Ze zijn boos vanwege het populisme, de bezuinigingen en de oorlog in Gaza waar het kabinet te weinig tegen zou doen. Schoof kon weinig anders dan begrip tonen. “Ik weet dat mijn aanwezigheid niet bij iedereen in goede aarde valt”, zei hij in zijn toespraak, “en dat begrijp ik.”
Maar Schoof verdedigde ook de lijn van het kabinet, inclusief de bezuinigingen. “Politiek is een kwestie van het verdelen van schaarste.”
Normaal is de minister van Onderwijs ook ergens aanwezig bij de opening van het studiejaar, maar Bruins is twee weken geleden afgetreden. Zijn voorganger Robbert Dijkgraaf sprak in Groningen. Hij verweet het huidige kabinet kortetermijndenken. “Overheden kijken steeds meer naar wetenschap door de smalle lens van economische concurrentiekracht.”
Discussie