Het studentencorps: niet elitair, wel exclusief
Dubbelinterview met Tim van Amstel en Mijntje van der Lande
Lees meer- De universiteit , Mensen
- 09/06/2021
Het studentencorps: niet elitair, wel exclusief
Elitair? Nee, absoluut niet, maar wel exclusief. Zo omschrijven Mijntje van der Lande en Tim van Amstel het Eindhovens Studenten Corps. Hún E.S.C want lid ben en blijf je voor het leven. Die loyaliteit komt voort uit een bijzondere band die de leden onderling opbouwen. Van ontgroening en studietijd loopt die over naar loopbaan en pensioen. Studeren is meer dan alleen kennis vergaren, vinden ze bij het E.S.C. Je werkt aan je persoonlijkheid, bouwt een netwerk en ontwikkelt sociale vaardigheden. “Ambitie kenmerkt onze leden”, zeggen Mijntje en Tim.
Helden van toen en nu
Het thema van dit lustrumjaar, waarin de TU/e haar 65-jarig bestaan viert, is ‘Helden zoals jij’. Gedurende dit jaar zal Cursor hierbij aansluiten met een reeks dubbelinterviews met als motto ‘Helden van toen en nu’. TU/e’ers met een fraaie staat van dienst, nog actief aan de universiteit of er inmiddels al vertrokken, worden gekoppeld aan hun tegenvoeters uit deze tijd. En dat op allerlei gebieden: wetenschappelijk, beleidsmatig, of uit het studentenleven. In deze aflevering geven we het woord aan Tim van Amstel, voormalig bestuurslid van het Eindhovens Studenten Corps, en de huidige president Mijntje van der Lande.
Mijntje en Tim hebben elkaar niet eerder ontmoet maar vanaf het eerste moment borrelt, tintelt en gloeit het gesprek. Als een verse bruistablet in warm water. Een chemie die voortkomt uit het verenigingsleven met al zijn borrels, disputen en netwerken. “Ken je die? En die?” De namen vliegen over tafel in sociëteit Ilium aan de Ten Hagestraat. De gemene delers zijn snel gevonden. Zeker als Tim het verhuisplan naar de Ten Hagestraat uit 2013 schenkt aan Mijntje. “Voor het archief.”
En dat archief puilt aardig uit. Het E.S.C kan bogen op een lange, turbulente geschiedenis. Op 3 september 1957 werd de studentenvereniging opgericht in café-restaurant The Old Dutch. De club bestond toen uit 155 studenten waaronder welgeteld één vrouw.
Tegenwoordig is de verhouding in het aantal mannen en vrouwen op de TU/e - en dus ook bij het E.S.C - meer in balans. Mijntje van der Lande is daar het beste bewijs van. Ze zwaait dit collegejaar als president de scepter over de studentenvereniging. Een lastige bestuurstaak voor haar en de andere leden van de Senaat. Geen borrels, amper activiteiten, een enkel goed doel, het studentenleven stond door de coronacrisis op een laag pitje. “Het ledental is gegroeid naar vijfhonderd. Hoe hou je op afstand de boel bij elkaar? De sociëteit is toch het bindmiddel van de vereniging”, zegt ze.
“Vijfhonderd leden?”, vraagt Tim bewonderend. “In mijn tijd waren dat er 350. De vereniging wordt steeds populairder.”
De Bunker
De (on)zichtbaarheid van studenten tijdens de coronacrisis doet denken aan de tijden van vroeger, toen Eindhoven en haar studentenpopulatie twee aparte werelden waren. Het stadscentrum zat aan de zuidkant van het spoor, de studenten waren gehuisvest aan de andere kant in de Bunker met drie studentenverenigingen: SSRE, Demos en het E.S.C. In 2017 ging in de betonkolos het licht definitief uit en zaten de verenigingen inmiddels ieder in een eigen pand in de binnenstad.
Het gebouw aan de Ten Hagestraat biedt alles wat de Bunker ontbeerde.
Tim was als commissaris Huisvesting binnen de Senaat nauw betrokken bij die verhuizing. Voor, tijdens en na zijn bestuursperiode stond hij er zeker twee jaar lang ‘s morgens mee op en ging hij er ‘s avonds mee naar bed. “We wilden graag een gebouw met karakter om de aantrekkingskracht van de vereniging te vergroten. Het pand aan de Ten Hagestraat bood ons alles wat de Bunker ontbeerde. Dat pand was een afgesloten vesting zonder uitstraling in een verlaten omgeving. De nieuwe sociëteit ligt centraal tussen het uitgaansleven op de Markt en het Stratumseind. Het zorgt voor meer reuring in de stad. We hadden toen al in de gaten dat er steeds meer internationale studenten naar Eindhoven zouden komen. Met het nieuwe pand wordt ook voor hen die stap naar onze vereniging een stuk kleiner.”
Mijntje: “Ja, dat herken ik wel. Tijdens mijn introductieweek heb ik de Bunker nog wel bezocht. Het E.S.C was al verhuisd, maar de andere twee gezelligheidsverenigingen zaten er toen nog in. Het is een enorm goede zet geweest om naar de Ten Hagestraat te verhuizen. We zijn er nu voor iedere student, ook niet-leden kunnen namelijk terecht in onze studentenkroeg De Ballenbak. Daar lever je als vereniging wel een stukje van het besloten karakter mee in, maar zo kan iedereen wel zien hoe leuk het is. Plus, we kunnen op die manier meer omzet draaien en daarmee de vereniging steunen. Dit gebouw voegt iets toe aan de sfeer in de stad. Dat proef ik als ik door dit pand loop. Het is voor mij inherent aan het Eindhovense studentencorps.”
Studentenstad Eindhoven?
Tim: “In mijn tijd bleven maar weinig leden na hun afstuderen in Eindhoven hangen. Vrijwel iedereen vertrok. Ik zag ze gaan. Naar Amsterdam, Utrecht en Den Bosch en soms naar Rotterdam. Nu merk ik dat afstudeerders hier blijven. Niet alleen omdat hier veel technische banen voor ze beschikbaar zijn, maar ook omdat de stad zelf aantrekkelijker is geworden.”
Mijntje ziet eenzelfde trend, maar als president van het E.S.C blijft ze wel kritisch op de studentenhuisvesting. “Eindhoven is inderdaad een prachtige stad met zo veel potentie. Om me heen zie ik leden van de vereniging die iets hebben gekregen met de stad, die hun steentje willen bijdragen en niet alleen hier studeren en vervolgens weer vertrekken. Voor een goede studentenstad is huisvesting dé sleutel. Wil je studenten aan je binden? Bied ze dan ook een plek waar ze zich kunnen binden."
Wij willen onderdeel zijn van het centrum en niet verdreven worden uit de stad.
Bij de gemeente bestaat volgens Mijntje veel onwetendheid ten aanzien van dit probleem. “Met hun beleid hebben ze het bij het verkeerde eind. Het wordt met de nieuwe regels supermoeilijk om hier te blijven wonen. Naar schatting zullen 1700 studentenhuizen verdwijnen. Juist nu we nu zó goed bezig zijn om Eindhoven op de kaart te zetten als studentenstad. De gemeente belooft te bouwen voor studenten, maar als je dat wilt gaan doen in Best of Veldhoven is dat geen oplossing. Wij willen onderdeel zijn van het centrum en niet verdreven worden uit de stad.
Ik begrijp dat de studentenpopulatie niet de enige groep is die kampt met een woningtekort. Ik snap ook dat het binnen bepaalde buurten als onprettig worden ervaren als er veel studentenhuizen staan, er geluidsoverlast is, er vreemde huisjesmelkers zijn, of er kamerdeling plaatsvindt die niet prettig is. Maar ik denk dat voor veel wijken studenten juist een toevoeging zijn. Je lost de problemen niet op door studentenhuizen te spreiden, maar door ernaar te kijken met maatwerk per buurt en wijk. Als je als stad je studenten wegjaagt, breng je de eigen kenniseconomie in gevaar.”
Netwerk
Het E.S.C zit, samen met de andere studentenverenigingen, geregeld aan tafel met de Eindhovense wethouder Yasin Torunoglu om te praten over huisvesting. Zoals Tim destijds ook deed. De oud-bestuurder kan zich maar al te goed herinneren hoe maakbaar hij de wereld toen vond. “Als student kon je iedereen benaderen en overal terecht. Het sluitstuk van de financiering van de Ten Hagestraat was het contract met een bierbrouwer. Met twee reünisten, echte zwaargewichten uit de bedrijfswereld, klopten we aan bij Bavaria. Een verrassingstactiek, want daar dachten ze te gaan onderhandelen met wat onervaren studentjes. We sloten toen een mooie deal. Weet je, het E.S.C is nu zo oud dat in iedere generatie wel iemand zit die je kan helpen bij het vinden van een stageplaats, een baan, maatschappelijke projecten of het opzetten van een eigen zaak. Je hebt allemaal dezelfde periode doorlopen waarbij je enorm uitgedaagd wordt om zo ondernemend en creatief mogelijk te zijn. Dat vormt een gemeenschappelijke basis voor de rest van je leven.”
Gezelligheid staat voorop, maar we hebben geen zin in vrijblijvendheid.
Zo’n netwerk wordt door de buitenwacht vaak gezien als een tikkeltje elitair, toch? Nee, klinkt het gelijktijdig en resoluut. Mijntje: “We willen juist voor iedereen toegankelijk zijn. Daarbij waken we wel over onze eigen identiteit als vereniging. Onze leden zijn ambitieus. Ze willen meer uit hun studententijd halen dan alleen een studie. Gezelligheid staat voorop, maar we hebben geen zin in vrijblijvendheid. We willen geen leden die alleen aan de bar hangen, maar mensen die zich willen ontwikkelen en die iets toevoegen aan de vereniging. De een vindt koken leuk, de ander helpt mee tijdens het Bevrijdingsfestival of Koningsdag. Allemaal op vrijwillige basis omdat ze zich betrokken voelen bij de vereniging. Daarom draait onze club zo goed.”
Exclusief karakter
Tim: “Wij probeerden in onze tijd een soort exclusief karakter hoog te houden. Je wordt niet zomaar lid van de vereniging. Met een ontgroening aan het begin van ieder collegejaar, test je mensen. Hoe graag willen ze écht bij de vereniging. Zijn ze bereid om daarvoor af te zien? Eenmaal bij het E.S.C. krijg je daar veel voor terug. Door het lidmaatschap spannend en mysterieus te houden, maak je het ook mooier en aantrekkelijker.”
De ontgroening is de beste kickstart voor een geweldige studietijd.
Mijntje: “Inderdaad, we willen dat iedereen goed nadenkt waarom ze bij het E.S.C willen. Ik was superblij met mijn keuze, maar al snel was ik me ook bewust dat niet iedereen dat gevoel deelt. Toen ik mijn huisgenoten erover vertelde dat ik bij het corps zat, waren ze verbaasd. Ze vonden me vet leuk, maar zouden me waarschijnlijk niet in huis hebben genomen als ze dat hadden geweten. Na die ervaring werd ik wat terughoudender. Dit jaar in het bestuur pak ik het anders aan. Ik vertel het gewoon en stel direct de vraag wat ze ervan vinden. Sommigen worstelen dan een beetje met een politiek correct antwoord, haha. Natuurlijk heb je enkele leden met een grote bek. Die vallen daarom het meeste op, maar het is slechts een kleine groep. Ik probeer vooral de goede kant van de vereniging te belichten en de negatieve beeldvorming te weerleggen.”
Sociaal kapitaal
Tim: “Wij hadden de tijd van ons leven. Samen tot laat in de kroeg, maar ook met elkaar in de collegebanken. Of je dat deed om college te volgen of om de verhalen van de avond ervoor te horen? Dat blijft natuurlijk de vraag, haha. Maar we zaten er wel! Je trekt elkaar wel mee in het gegeven dat je gewoon ook moet studeren. Het aantal uitvallers onder de leden van het E.S.C is altijd extreem laag. Wie zijn studie verknalt, ligt er bij de vereniging uit, dan is het klaar. Je wilt je vrienden niet verliezen, dus daarmee creëer je wel een sociaal kapitaal. Met elkaar er zoveel mogelijk uithalen.”
Ik ging volledig mee met de poppenkast, het toneelstuk, het spel.
Met een ontgroening als ultieme sollicitatieprocedure. De uitwassen die daarbij voorkomen, vinden Tim en Mijntje niet goed te praten. Maar - zoals het verweer vaker luidt - de media duiken er altijd iets te gretig op terwijl het slechts om voorvallen gaat. Mijntje: “De tien verhalen over onze acties voor goede doelen zouden moeten opwegen tegen af en toe een slecht verhaal over corpora of andere studentenverenigingen. Natuurlijk, door het besloten karakter van de ontgroening is er veel onwetendheid en ontstaan in de buitenwereld allerlei vreemde verhalen.”
Tim: “Het is een test om te kijken of je echt wel lid wilt worden. Een combinatie van fysieke en mentale uitdagingen waarbij je vooral jezelf leert kennen. Ook het mysterieuze aspect telt, want je weet niet precies wat de ontgroening inhoudt. Je praat daar niet over met anderen.”
Poppenkast
Mijntje: “O ja, ik ging volledig mee met de poppenkast, met het toneelstuk, het spel. Achteraf moet je enorm om jezelf lachen, hoe dom je deed. Maar je komt jezelf tegen en groeit naar elkaar toe, het is jouw jaargang tegenover de rest van de vereniging om sterker te staan. Na de ontgroening zie je ineens dat ook de andere leden heel aardig zijn. Nu ben ik een aantal jaar ouder en zou ik daar niet meer zo in meegaan, maar ik vind het leuk dat ik het heb mogen ervaren, omdat ik nog steeds met mijn jaargenoten daarop terug kan kijken. Met een glimlach.”
Tim: “Het doel van de ontgroening is om op een snelle manier de vereniging en alle leden te leren kennen. Een hele efficiënte methode die ik in het werkende leven ook vaak zie. Een snelkookpan om vlug een heleboel dingen te leren. Durf je het aan? Zet je door? Ga je tot het einde? Het is een proeve van bekwaamheid. En je creëert écht een band met de andere leden, dat is het allerbelangrijkste. Iedereen die het heeft meegemaakt en heeft doorstaan kent dat gevoel van euforie op de laatste dag. Het moment dat het voorbij is en iedereen zich met elkaar verenigt. Dat is prachtig. Je hebt er daadwerkelijk iets voor moeten doen en je hebt het geflikt. Je bent trots, blij en tevreden. Dat gevoel van saamhorigheid is fantastisch! De ontgroening is in mijn ogen de beste kickstart voor een geweldige studietijd.”
De geïnterviewden
Tim van Amstel (1986) zat in 2007-2008 in de Senaat van het E.S.C en was als commissaris Huisvesting intensief betrokken bij de verhuizing van sociëteit Ilium naar de Ten Hagestraat in de Eindhovense binnenstad. Hij maakte deel uit van het dispuut Meteoor. Hij startte in 2004 aan de TU/e en slaagde in 2012 ‘met grote waardering’ voor zijn master bij Werktuigbouwkunde. Een jaar van zijn masterstudie volgde hij aan University of California in Berkeley. Na zijn studie ging hij direct aan de slag bij energieleveranciers RWE en Essent. In 2016 stapte hij over naar innogy SE als projectmanager fusies en overnames. Drie jaar later ging hij bij Powerhouse deel uitmaken van het managementteam en werd hij benoemd tot Digital Director. Tim woont nu in Den Bosch.
Mijntje van der Lande (1998) trok na haar tijd op de middelbare school in Zeist enige maanden als backpacker door Australië en werkte daar in een hotel om ervaring op te doen. In 2017 begon ze aan de TU/e met de bachelor Psychology & Technology – Robotica. Ze is actief geweest voor Business Core Eindhoven, dat de contacten tussen studenten en bedrijven wil stimuleren. Mijntje en zes andere studenten organiseerden daar onder meer lunchlezingen en een groot netwerksymposium voor. Als ‘lunch learner’ presenteert ze ook boeken over ondernemerschap en zelfontwikkeling, waar zij tevens een jaar lang het bedrijfje heeft gemanaged. In 2020 trad ze aan als president van het Eindhovens Studentencorps. Ze zingt in de band Kordaat, die zij in Eindhoven begonnen is.
Discussie