Winnaar Talking Science 2025: het gat in je knie repareren

Van toiletborstels en aardbevingen tot ijskristallen en kapotte knieën: tijdens Talking Science 2025 bewezen twaalf TU/e-onderzoekers dat complexe wetenschap in drie minuten kan worden omgetoverd tot een sterk verhaal. Zonder slides of formules, maar met creativiteit en krachtige metaforen. Welke pitches wisten de jury het meest te overtuigen?

Zo’n honderd bezoekers verzamelen zich vrijdagmiddag in de Defense Room van Atlas voor Talking Science, het pitch-event voor wetenschapscommunicatie van de TU/e. In deze inmiddels derde editie betreden twaalf TU/e-onderzoekers – EngD’ers, promovendi en postdocs – het podium met één opdracht: leg je onderzoek creatief en overtuigend uit in drie minuten. Geen slides, geen grafieken, geen wiskundige vergelijkingen. Alleen een verhaal.

Wetenschapscommunicator (en superheldenfan) Barry Fitzgerald heeft opnieuw de rol van moderator op zich genomen. Net als voorgaande jaren coachte hij de deelnemers vooraf om hun boodschap zo scherp mogelijk over te brengen. “Ik hou ervan om die verhalen te delen”, zegt hij vlak voor de aftrap van de competitie.

De jury bestaat uit ED-journalist Mascha Prins, Calum Ryan (onderzoeker en winnaar van Talking Science 2024), Margriet van der Heijden (hoogleraar wetenschapscommunicatie) en Barbara Malheiros (projectmanager bij het Research Support Office). Zij bepalen wie met de eerste en tweede prijs naar huis gaan, terwijl het publiek zijn eigen favoriet kiest.

Extra spannend: geen van de deelnemers weet vooraf wanneer hij of zij het podium op moet. Pas enkele momenten voor hun pitch horen ze wanneer ze aan de beurt komen – wat zorgt voor extra zenuwen én extra energie in de zaal.

De wereld 3D in kaart brengen

Yasaman Kashefbahrami bijt het spits af met haar onderzoek naar realtime 3D-wereldconstructie. Ze begint met een onverwachte vraag aan het publiek: “Wie van jullie heeft ooit een aardbeving meegemaakt?” Zelf heeft ze die ervaring wel – en die was angstaanjagend. De schade viel uiteindelijk mee, maar wat bleef, is het besef hoe belangrijk het is om voorbereid te zijn op rampscenario’s.

Die ervaring vormt nu de drijfveer achter haar onderzoek naar 3D-kaarten: digitale modellen van de wereld die in real time de grootte en positie van mensen en objecten vastleggen. Daarmee krijgen we een veel nauwkeuriger beeld van onze omgeving. “Dat kan hulpverleners helpen om te zien waar mensen vastzitten en hen sneller en veiliger te evacueren”, legt ze uit.

Van toiletborstel tot pandemie

In hoog tempo volgen de pitches elkaar op, elk over een totaal ander onderzoeksgebied. Toch worden ze allemaal op een toegankelijke en beeldende manier gebracht – met laagdrempelige metaforen – waardoor je bijna vergeet aan faculteiten of vakgroepen te denken. In plaats daarvan draait het om oplossingen voor concrete problemen uit het dagelijks leven.

Zo vertelt Lotte Weedaege hoe modellen van menselijke mobiliteit een cruciale rol spelen bij het voorspellen van de verspreiding van virussen tijdens een pandemie.

Jennifer van den Berg heeft gekozen voor een persoonlijkere insteek en laat zien hoe haar eigen kwetsbaarheid haar kracht werd. Als postdoc die onderzoek doet naar psychologische veiligheid, onderstreept ze het belang daarvan. 

“We durven ons alleen open te stellen en kwetsbaar te zijn als we ons psychologisch veilig voelen, zonder angst om afgewezen of veroordeeld te worden – en het is bewezen dat dit essentieel is voor organisaties om goed te presteren en te floreren.”

Ook Bram Grooten weet het publiek te verrassen, wanneer hij het podium oploopt met een toiletborstel in zijn hand. Zijn droom: robots die in de toekomst alle huishoudelijke klusjes overnemen – vooral het schoonmaken van toiletten, zijn minst favoriete taak. Om dat mogelijk te maken, moeten robots leren zich niet te laten afleiden door hun omgeving. 

Grooten ontwikkelt technologie waarmee robots alleen ‘zien’ wat relevant is voor hun taak, terwijl andere visuele informatie wordt verborgen of vervaagd, zodat ze gefocust blijven.

Geïnspireerd door vissen

Hoewel veel pitches indruk maken, kunnen uiteindelijk slechts drie deelnemers met een prijs naar huis gaan.

De publieksprijs en een cheque van 500 euro gaan naar Daniëlle van den Broek (op de hoofdfoto links), die onderzoek doet naar het gedrag van ijs. Bij dalende temperaturen vormen zich ijskristallen die blijven doorgroeien en uiteindelijk schade veroorzaken. Van den Broek onderzoekt hoe je ijs stabiel kunt houden en die schade kunt voorkomen. 

De technologie die ze ontwikkelt, is geïnspireerd door de natuur – zoals door vissen die probleemloos in ijskoud water leven. Ze werkt aan slimme ‘ijsstickers’ die de groei van ijskristallen stoppen en zo bijvoorbeeld planten, donororganen en zelfs voedsel kunnen beschermen.

De jury kent de tweede prijs, eveneens een cheque van 500 euro, toe aan promovenda Jadwiga Poniatowska voor haar pitch over het hergebruik van membraanmateriaal. Veel van deze membranen zijn van kunststof en belanden op de afvalberg zodra ze kapotgaan. Poniatowska ontwikkelt oplossingen – met een combinatie van chemie en slim ontwerp – om membranen recyclebaar en repareerbaar te maken, en daarmee duurzamer.

Een gat in je knie

De hoofdprijs van de jury, goed voor 750 euro, gaat naar Florencia Abinzano voor haar pitch Can we fix the hole in your knee? In haar winnende presentatie legt de postdoc Biomedical Engineering uit hoe beschadigd kraakbeen in de knie hevige pijn veroorzaakt en waarom het zo moeilijk is om dit weefsel te vervangen door nieuw, gezond kraakbeen. 

Ze onderzoekt hoe kraakbeencellen kunnen worden gestimuleerd om het beschadigde gebied opnieuw op te vullen met sterk en duurzaam weefsel, zodat knieën nog jarenlang blijven functioneren.

Hoewel Abinzano’s pitch de meeste indruk heeft gemaakt op de jury, zou ze zelf op Bram Grooten hebben gestemd. “Ik vond dat Bram het echt heel goed deed. Zijn boodschap was zó helder, die blijft bij iedereen hangen.” 

Haar eigen overwinning verrast haar enigszins, maar maakt haar vooral erg blij. Ze ziet de prijs als een grote aanmoediging om met nog meer enthousiasme verder te werken. “Mijn droom is dat mensen in beweging kunnen blijven – wandelen, dansen, wat ze maar willen”, aldus Abinzano.

Deel dit artikel