Nederland behoort nog tot de rijkste landen ter wereld, met een goed lopende economie. Maar het is helemaal niet vanzelfsprekend dat dit zo blijft, waarschuwt de WRR. Om de race te winnen van vooral de Aziatische tijgers moet de economie veerkrachtiger worden en sneller kunnen inspringen op veranderingen. De sleutel ligt volgens de opstellers van het rapport ‘Naar een lerende economie – Investeren in het verdienvermogen van Nederland’ bij beter onderwijs.

De staat van het onderwijs is prima, maar gaat volgens het rapport ‘inmiddels voorzichtig achteruit’. Om die teruggang te stoppen moeten bijvoorbeeld alle leerkrachten universitair geschoold zijn, vinden de onderzoekers. ‘Zowel in het basis- als middelbaar onderwijs.’

Universiteiten op hun beurt zouden het onderwijs een stuk serieuzer moeten nemen. ‘Universiteiten dienen hun onderwijstaak niet langer te onderschikken aan hun onderzoek, opleidingen moeten hun heil niet zoeken in selectie maar in het bieden van een gedifferentieerd aanbod dat het beste haalt uit alle studenten, en masteropleidingen zouden vaker dan nu het geval is, weer twee jaar moeten gaan duren’, aldus het rapport.

Het is voor universiteiten niet makkelijk om zich op goed onderwijs te richten, erkent het rapport: ‘Universiteiten hebben anno 2013 met onderwijs, onderzoek en valorisatie drie taken die ze op topniveau moeten uitvoeren. Dat wringt.’ Om dat op te lossen zouden andere onderzoeksinstellingen, waar geen les wordt gegeven, werk kunnen overnemen.

Daarnaast is er volgens het rapport een te strikte scheiding tussen studeren en het werkende leven. ‘Levenslang leren wordt in Nederland al lang besproken, maar tot nu toe met weinig resultaat’, concludeert de WRR. Overigens brengt de commissie Rinnooy Kan aan het eind van het jaar een advies uit over ‘Leven Lang Leren’.

‘Het is tijd om uit de comfortzone te stappen’, aldus de WRR, dat een onafhankelijk adviesorgaan is voor de Nederlandse regering. Het 442-pagina’s tellende rapport werd gisterenavond aangeboden aan premier Mark Rutte, die in 2010 zelf om deze studie had gevraagd.

D66-fractievoorzitter Alexander Pechtold stelde vandaag al voor om de Tweede Kamer over het rapport te laten debatteren met Rutte. Het kabinet komt overigens sowieso zelf nog met een reactie op het rapport. Pechtold kreeg steun van vrijwel de hele Tweede Kamer. Of Rutte inderdaad zelf naar de Tweede Kamer komt, is nog niet bekend. Hij kan ook een andere bewindspersoon afvaardigen.