Foto | Bart van Overbeeke

Dies in teken afscheid rector Hans van Duijn

In een bomvolle Catharinakerk werd vertrekkend rector Hans van Duijn gisteren bedolven onder loftuitingen. De stad Eindhoven kende hem de Vriendschapspenning toe, daarnaast ontving hij een indrukwekkend liber amicorum. Zijn opvolger Frank Baaijens liet meteen weten waar zijn zorgen liggen: de bedreiging van het ongebonden onderzoek, de te hoge werkdruk en de groeiende bureaucratisering van het onderwijs.

De ruim zevenhonderd bezoekers van de 59ste dies natalis van de TU/e pasten ternauwernood in de Catharinakerk. De toespraken van zowel collegevoorzitter Jan Mengelers als van de vertrekkend en komend rector magnificus waren zeer optimistisch gekleurd met betrekking tot de huidige stand van zaken van de Eindhovense universiteit. Ook burgemeester Rob van Gijzel noemde de universiteit een zeer belangrijke speler voor de stad en regio. "Want onze voorspoed hier is gebouwd op kennis."

In de speeches werden veel successen door veel sprekers herhaald. De al jaren groeiende instroomcijfers, voor een groot deel terug te voeren op de introductie van het Bachelor College, en de komst van de Graduate School. Succes bij het binnenhalen van substantiële onderzoekssubsidies en het naar de campus brengen van onderzoeksinstelling DIFFER. De groeiende en succesvolle samenwerking met het bedrijfsleven als het gaat om de financiering van promotieplaatsen. En de topnoteringen in Elsevier en de Keuzegids voor het hoger onderwijs.

Van Duijn zelf keek nog eens terug op zijn begintijd als rector en de zorgen die hij zich al snel maakte over de studierendementen. Voor de enorme inspanning die de totstandkoming van het Bachelor College de hele organisatie gekost heeft, sprak hij nogmaals zijn bewondering en dank uit. Zijn conclusie: “De TU/e staat nu als een huis.”

Zijn opvolger Frank Baaijens kon zich in die typering goed vinden, maar maakte tijdens zijn maidenspeech ook enkele kanttekeningen. Zo maakt hij zich zorgen om het gebrek aan vrijheid in het onderzoek. “We zijn hiervoor bijna volledig afhankelijk geworden van extern geld. Onderzoekers kiezen bij het indienen van hun projectvoorstellen vaak voor de zekere weg, voor iets waarmee ze eerder al succesvol waren. Die begrijpelijke reactie staat vernieuwing in de weg. En daarmee de mogelijkheid vrij en ongebonden onderzoek te doen, dat tot heel bijzondere resultaten kan leiden. De ontdekking van vandaag is de focus van morgen.”

Ook de toenemende bureaucratisering van het onderwijs is Baaijens een doorn in het oog. Volgens hem wordt alles steeds strikter vastgelegd in regels, wat weer vraagt om meer monitoren en administreren. “Natuurlijk moet het onderwijs goed geregeld zijn, maar we moeten weerstand bieden tegen overmatige regeldruk. Als we teveel reguleren, blijft er minder tijd en geld over voor het onderwijs zelf. Geef onze docenten, en dat zijn professionals met passie, vertrouwen.”

Volgens Baaijens loopt door al deze ontwikkelingen de werkdruk onverantwoord hoog op. Hij maakte gisteren dan ook bekend dat het CvB drie miljoen euro extra uittrekt om extra wetenschappers aan te trekken. Hiermee moet met name in de masterfase de kwaliteit van het kleinschalige onderwijs gewaarborgd worden.

In al het overdrachtsgeweld werd door erepromotor Bert Blocken, hoogleraar Building Physics bij Bouwkunde, ook nog een eredoctoraat uitgereikt aan de Canadese hoogleraar Theodore Stathopoulos, een autoriteit op het gebied van stedenbouwfysica en wind-engineering.

Deel dit artikel