Het prototype van de E-gaze glasses van onderzoekster Shi Qiu. Foto | Bart van Overbeeke

Sluitstuk | Communicatie verbeteren tussen blinden en zienden

De face-to-face communicatie tussen zienden en slechtzienden of blinden verloopt niet altijd even soepel. De slechtziende heeft het niet altijd door als de ziende naar hem kijkt en krijgt weinig feedback. Shi Qiu, die 16 januari promoveerde bij Industral Design, heeft die sociale interactie proberen te verbeteren. Ze ontwierp met andere onderzoekers een prototype van een bril en een polsband die voor terugkoppeling tijdens een gesprek zorgen.

door
foto Bart van Overbeeke

Volgens de Chinese is er nog weinig onderzoek gedaan waarmee met behulp van technologie die de oogbewegingen volgt het aankijken van blinden wordt nagebootst. Haar onderzoek is erop gericht om het ‘aankijken’ van blinden te simuleren en de face-to-face communicatie tussen blinden en zienden te verbeteren. Qiu houdt daarbij twee sporen aan; haar doel is enerzijds om blinden erbij te helpen om de blik van een ziende ‘waar te nemen’. Daarnaast heeft ze een passende visuele reactie terug vanuit de blinden willen realiseren.

Subtiele signalen

Om dit te bereiken, heeft ze tijdens haar promotie vier studies uitgevoerd. “Ik heb in China twintig personen geïnterviewd”, vertelt Qiu. “Het was voor mij praktischer om dat in mijn thuisland te doen, in mijn moedertaal kan ik alles beter toelichten en kon ik er gemakkelijker voor zorgen dat mensen meewerken.” Die twintig personen waren blind of slechtziend. De voorzichtige conclusie: die proefpersonen hadden er moeite mee om subtiele signalen, zoals een lach of aankijken, te ervaren tijdens gesprekken.

Vervolgens ging Qiu aan de slag met dertig proefpersonen om fysieke terugkoppeling te kunnen geven. Ze ontwierp de tactile band; een band die een persoon om zijn hoofd krijgt en die ervoor moet zorgen dat de blinde/slechtziende feedback krijgt –in de vorm van een trilling- als de ziende hem langer aankijkt. Alhoewel de kwantitatieve resultaten geen duidelijk effect aantoonden, gaven verschillende deelnemers wel aan dat ze zich beter konden concentreren op hun gesprekspartners. De band zat echter niet voor iedereen even prettig, vertelt de Chinese.

Daarna mochten veertig deelnemers de prototypes van de zogenoemde E-gaze glasses testen, waarin een systeem is geïntegreerd dat de oogbewegingen van de gesprekspartner volgt. Het onderzoeksteam heeft Qiu geholpen met het ontwerpen daarvan. De blinden dragen deze bril waarmee via een display het 'oogcontact' wordt gesimuleerd; dat wil zeggen de gesprekspartner aankijken en ervan wegkijken. Op het moment dat de blinde gaat praten, dan gaat de E-gaze op de stand ‘wegkijken’ en als hij daarmee stopt, kijkt hij de ziende recht aan, en duidt de 'draai' aan voor de ziende. Als de ziende persoon naar de E-gaze staart, zal het weer op ‘wegkijken’ staan om te voorkomen dat er lang wordt gestaard.  

Trilling

Uiteindelijk kwam Qiu uit op een verbeterd systeem, waarbij de blinde personen E-gaze brillen en een interactieve polsband dragen. De blinde persoon ervaart daarbij een trilling via de polsband op het moment dat zijn gesprekpartner hem recht aankijkt.

Qiu benadrukt dat het onderzoek in de kinderschoenen staat en ziet nog voldoende aanknopingspunten voor verbetering. “We moeten onder meer naar culturele verschillen kijken. In de Oosterse cultuur kijken mensen elkaar bijvoorbeeld minder lang rechtstreeks aan dan in het westen. Een ander punt is dat je niet alleen via de ogen feedback kunt genereren. Je zou bijvoorbeeld ook een glimlach moeten kunnen registreren. En wat als meerdere mensen tegelijk je langer aankijken? Verder zouden we een draadloos systeem kunnen ontwerpen.” Qiu hoopt zelf het onderzoek naar een hoger plan te kunnen tillen, maar gaat hoe dan ook nu eerst naar Yangzhou, de stad waar ze is opgegroeid.

Qiu heeft in haar onderzoek veel hulp gehad van de teamleden. Dat zijn haar supervisors Prof. Matthias Rauterberg en dr. Jun Hu, en ze heeft nauw samengewerkt met Siti Aisyah binti Anas en dr. Hirotaka Osawa. 

Deel dit artikel