Afgelopen jaar overkwam het mij dikwijls dat ik aan een meeting deelnam en dat een enkeling zijn of haar camera niet had aangezet. De rest van de groep had dat dan wél gedaan. Ik merkte meteen al dat deze mensen voor mij minder aanwezig voelden vergeleken met de mensen die hun camera wél hadden aangezet. Ik heb het hier niet over colleges of bijeenkomsten van vijftig-plus mensen; daar merk ik dat het de norm is om sowieso je camera uit te laten.

Nu ben ik zo vrij om aan deze mensen te vragen waarom zij hun camera niet aan hebben. Ik wil dan vooral overbrengen dat ik het leuk zou vinden hen te zíen, naast hen alleen te kunnen horen. Soms zetten mensen dan wél hun camera aan, maar ik krijg ook wel eens te horen dat mensen nog in hun pyjama zitten, nog niet hebben gedoucht, of een ‘bad hair day’ hebben. Ik begrijp hartstikke goed dat je je niet comfortabel voelt als iemand je zo ziet en dat je je webcam liever uitlaat. Maar ik wil toch even benadrukken waarom het zo ontzettend belangrijk is om je camera tóch aan te zetten. Dit heb ik samengevat in drie punten.

1. Engagement. Er zit een kern van waarheid in het gezegde ‘uit het oog, uit het hart’. Ik noemde het zojuist al even: wanneer je je camera niet aanzet, ben je minder aanwezig voor anderen. Je kunt als je camera uitstaat natuurlijk een beetje multitasken, minder aandacht besteden aan de meeting zelf, die berg aan mails even verwerken, of op de achtergrond een film kijken. Je team ziet niet of je ook echt bezig bent met de meeting. Je brengt je betrokkenheid in twijfel bij hen. Is dat wat je wil dat je teamgenoten van je denken?
    
2. Verbinding. Met het thuiswerken als de norm is het des te belangrijker energie te steken in dat teamgenoten zich verbonden voelen met elkaar. Wanneer je een persoon voor je ziet, al is het op je beeldscherm, creëer je psychologisch een veel meer authentieke connectie met iemand. Het zien van een persoon die informatie overbrengt, blijft bij ons als mensen ook veel beter hangen dan wanneer we het alleen horen. Communicatie door een persoon die in levende lijve voor je staat, is de standaard geweest de afgelopen honderdduizenden jaren; we zijn erop ingesteld om op die manier te communiceren. En doordat informatie op die manier veel beter blijft hangen, kun je als team ook een stuk efficiënter werken. Dan heb je dus gelijk meer tijd over om ’s ochtends toch even je haar goed te doen voor je eerste video-call van de dag.
    
3. Non-verbale signalen. Behalve dat mensen zaken beter onthouden als ze het jou zien vertellen, is het voor jou ook erg belangrijk om aan de gezichtsuitdrukkingen van je teamgenoten te kunnen zien hoe iets wordt ontvangen. Het instemmende knikje, de lach van waardering, of juist het nee-schudden van afwijzing of de rollende ogen van totale afgunst - ze zijn allemaal onderdeel van de puzzel die communicatie heet. Wanneer iemand zijn camera uit heeft, is er simpelweg geen non-verbale communicatie. Je kunt iemand dan niet de zekerheid of blijdschap geven die iemand verdient en die je wel zou hebben gegeven als die persoon tegenover je zit. Als zender heb je geen idee hoe iets wordt ontvangen, als mondeling commentaar minimaal blijft. Zo kun je veronderstellen dat iets goed is ontvangen, omdat er geen commentaar was, maar zat het gros van de deelnemers met verbaasde ogen achter zijn laptop. Helaas kon dit niet worden opgemerkt. En zo ontstaan misverstanden.

En als je je camera aanzet, probeer dan niet voortdurend naar je tweede scherm te kijken, hoe handig dat scherm ook is! Wanneer je in je camera kijkt als je iets vertelt, kan de ontvanger zo goed mogelijk oogcontact met je maken. Ook dit draagt eraan bij dat de ontvanger je bericht beter in zich gaat opnemen.

Samenvattend: je camera aanzetten maakt het samenwerken gezelliger, verbindend, efficiënter en effectiever. Is die ‘bad hair day’ als reden deze kansen te missen het dan echt waard?