“Zonder wetenschap geen democratie!” De grote woorden worden niet geschuwd op het podium op een steenworp afstand van het Rijksmuseum. Terwijl even verderop de toeristen zich laten fotograferen op het metershoge logo ‘I Amsterdam’, luisteren de toegestroomde demonstranten - al dan niet voorzien van borden met ludieke teksten - naar een serie sprekers uit alle hoeken van de wetenschap.

Een van de felsten is Peter Haagoord, directeur van het Nijmeegse Max Planck Instituut voor Psycholinguïstiek. Hij haalt met veel instemming een legendarische uitspraak aan van vakbondsman Herman Bode, uit 1980: “Willen we naar de Dam? Dan gáán we naar de Dam!”.

Toch is de sfeer tijdens de March for Science meer die van een festival om de wetenschap te vieren dan een betoging vol woedende demonstranten. Tussendoor kunnen de aanwezigen terecht in een van de twee tenten waar wetenschappers, staande voor posters, hun eigen onderzoek presenteren. De kleinste bezoekers (van twee tot zes jaar) kunnen in de ‘Exploration Tent’ proefjes doen, en de KNAW staat er met een eigen ijskraam en informatiestand - bemand door directeur José van Dijck herself.

Positieve energie

Er komen geen Eindhovense prominenten op het podium - wel is het TU/e-logo goed te zien als een van de instellingen die de mars ondersteunen. Ook aanwezig is eerstejaars TU/e-studente Joline Frens - dochter van initiatiefnemer Maarten Frens en onlangs nog flyerend te bewonderen op de campus in Eindhoven.

Ze toont zich enthousiast over het resultaat en vertelt dat het aantal aanwezigen door de ‘handhaving’ op drieduizend man is geschat. “Het is echt heel cool om te zien dat er zoveel mensen op af zijn gekomen, er is echt een positieve energie. Het is mooi dat wetenschappers hun lab uit zijn gekomen om te laten zien waar ze voor staan. Dit is het begin van een beweging, denk ik.”

Zoals zo vaak voelt de tweetaligheid van het programma - afwisselend Nederlands en Engels - zaterdag wat ongemakkelijk, zeker ook vanwege het relatief grote aantal internationals in het publiek. Zij worden onder meer bediend door een toespraak van Adeola Enigbokan, docente Urban Sociology aan de Universiteit van Amsterdam. Zij vergelijkt de March for Science met de koloniale tentoonstelling die eind negentiende eeuw plaatsvond op het Museumplein. Sociale wetenschappen, betoogt ze, hebben bijgedragen aan grote vooruitgang in de verhoudingen tussen verschillende culturen.

Jet Bussemaker

In het laatste blokje komen rectoren en wetenschapsbestuurders als Karl Dittrich (VSNU) en Jet Bussemaker (demissionair minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) op het podium. De laatste benadrukt dat het goed is dat ook instanties als NWO en de KNAW - dat zich als adviesorgaan niet met de organisatie wilde bemoeien - prominent aanwezig zijn. “We moeten kritisch zijn op opinies die de wetenschap niet op waarde schatten”, benadrukt ze.

Het meeste applaus is echter voor het bij vlagen emotionele betoog van Vinod Subramaniam, rector van de Vrije Universiteit. “I am marching for science and knowledge”, stelt hij vol overtuiging. “Will you march with me?”

Naar de Dam wordt bij deze eerst March for Science (nog) niet gemarcheerd. Wel volgt er op de oproep van Subramaniam een ‘science stroll’ rond de vijver op het Museumplein, waarbij de opkomst voldoende blijkt om het water volledig te omgeven door een breed lint van supporters van de wetenschap.