Eerste fase renovatie Gemini start in het voorjaar van 2021

Ruim vijf jaar gaat de renovatie van Gemini, het gebouw van Werktuigbouwkunde en Biomedische Technologie, in beslag nemen. Maandag werd het schetsontwerp gepresenteerd aan de bewoners. Niet alles uit het Programma van Eisen kon er in verwerkt worden. Zo komt er geen inpandige fietsenstalling en ook het lab van de Coherence en Quantum Technology-groep van Technische Natuurkunde paste er niet in. Wel krijgt Gemini straks een digitale evenknie. Of de stikstofregels die momenteel veel bouwprojecten stilleggen of vertragen, voor problemen gaan zorgen, kan projectleider Eric Heunen nu niet zeggen.

door
illustratie TW-IN

TU/e-alumnus Eric Heunen studeerde in 1994 af bij Bouwkunde en vorig jaar kreeg hij bij Dienst Huisvesting, waar hij sinds juli werkt, het projectmanagement voor de renovatie van Gemini toebedeeld. Hij noemt het een uitdagende klus, waar de komende jaren voor hem alles inzit wat je je bij een renovatieproject kunt voorstellen: sloop en sanering, het maken van het definitieve ontwerp, het kiezen van een aannemer, tijdelijke verhuizingen van bewoners over de hele campus en de bouw van state-of-the-art labfaciliteiten en innovatieve onderwijsruimtes.

Complicaties

Het voorlopige schetsontwerp had er al in het najaar van 2019 moeten liggen, maar door enkele complicaties is de presentatie ervan met zo’n vijf maanden uitgelopen. Volgens Heunen geen verloren tijd, “want door in het voortraject aan bepaalde zaken meer aandacht te besteden, zorgen we ervoor dat mogelijke obstakels in de toekomst vermeden kunnen worden”. Zo is uiteindelijk besloten om het lab van de Coherence en Quantum Technology-groep van Technische Natuurkunde niet in Gemini onder te brengen. Heunen: “Dat paste toch niet en door deze keuze hebben we in de ontwerpfase meer lucht gekregen.”

Ook wilden volgens Heunen veel bewoners in deze schetsontwerpfase toch al ongeveer weten op wat voor een werkplek ze dadelijk terecht komen, iets wat normaliter in de volgende ontwerpfase - het voorlopig ontwerp - wordt uitgewerkt. “Mensen maken zich zorgen dat ze anders vastzitten aan een situatie die niet meer te wijzigen is. Dus daaraan hebben nu al wat eerder aandacht besteed.”

In het toekomstige volledig gerenoveerde Gemini komt geen inpandige fietsenstalling. De semi-inpandige fietsruimte aan de westkant van Gemini-Zuid wordt omgebouwd tot een onderwijsruimte en voor de fietsen wordt buiten het gebouw een oplossing gezocht. “Een mogelijke lokatie daarvoor zou tussen Gemini en het Laplace-gebouw te vinden zijn”, aldus Heunen. “Aan de noordzijde van Gemini komt een tweede ingang tot het gebouw en we roepen de hulp in van een landschapsarchitect en van de kwaliteitscommissie van de TU/e om de fietsenstalling daar een mooie plek te geven.”

Drie fasen

Een uitdaging wordt het zeker om de komende jaren het in drie fasen opgedeelde renovatietraject soepel te laten verlopen, waarbij het belangrijk is dat ook op tijdelijke locaties het onderzoek door kan gaan. “Daar hebben we al diverse panden voor uitgekozen. Het gebouw Catalyst, één van die locaties, huurt de TU/e bijvoorbeeld al iets eerder, omdat de exploitant er anders een andere huurder had ingestopt”, zegt Heuner. “Alle tijdelijke lokaties liggen op het TU/e-terrein en we zijn nu in samenspraak met de beide faculteiten aan het afstemmen waar en wanneer welke bewoners, studenten, onderzoeksopstellingen waar naartoe verhuizen.”

Eind 2020 hoopt Heunen het definitieve ontwerp klaar te hebben, waarna met de aanbesteding van de renovatie en de asbestsanering gestart kan worden. Gemini-Noord komt als eerste aan bod om gerenoveerd te worden. Heunen: “Daar starten we zo rond april 2021 mee en voor die tijd moeten de installaties en medewerkers elders op de campus zijn ondergebracht. Met het uitvoerend aannemersbedrijf, dat rond die tijd dan ook bekend is, zullen we voorafgaand het hele gebouw goed doornemen. Dit enerzijds om het meest optimale technische ontwerp te kunnen maken, maar ook om alle voorzorgsmaatregelen te kunnen nemen om overlast voor de achterblijvers in Gemini-Zuid te voorkomen. Bouwstof of geluidsoverlast moet daar geen probleem worden.”

Gemini-Noord moet begin 2023 weer in gebruik genomen worden, waarna Gemini-Zuid aansluitend in twee fases op de schop gaat: deel één van het voorjaar van 2023 tot het najaar van 2024 en deel twee van begin 2025 tot medio 2026.

Digital twin

Trots is Heunen onder meer op de innovatieve ‘getrapte’ onderwijsruimte die voor Gemini-Zuid is voorzien. “Dit betekent dat de zaal geschikt is voor zowel frontaal onderwijs als voor groepswerk. De studenten zitten dan aan tafels binnen één grote ruimte, maar wel op verschillende hoogte-niveaus. Vanzelfsprekend wordt het hele gebouw ook aangesloten op het warmte-koude-opslagsysteem van de universiteit en kan het daarmee van het gas. Van het gebouw wordt ook een complete digitale versie ontwikkeld, een zogeheten digital twin, waarmee het ook de functie van een living lab krijgt. De vervaardiging van zo’n digital twin, een recente ontwikkeling in de bouwwereld, zorgt dat je voortdurend zicht hebt op wat er in een gebouw gebeurt en waar je eventueel moet ingrijpen.”

Of de stikstofregels nog belemmerend gaan uitpakken de komende jaren, kan Heunen nog niet zeggen. “Daar wordt nu door andere groepen binnen de universiteit campusbreed al naar gekeken. Wellicht biedt zo'n campusbrede aanpak uitkomst binnen de stikstof-problematiek.”

In het najaar van 2018 werden de kosten van de renovatie door Dienst Huisvesting nog geschat op honderd miljoen euro. Heunen kan er op dit moment geen uitspraak over doen, behalve dan dat binnen het ontwerpproces de afstemming tussen bouwkosten en budget zorgvuldig gemonitord wordt. “Wat de aanbesteding betreft is de markt behoorlijk in beweging en spelen er allerlei onzekere factoren een rol, zoals bijvoorbeeld die kwestie met de stikstofregels.”

Deel dit artikel