Career Month flink in trek bij jonge wetenschappers

De Young Professionals Career Month is volledig online, beslaat vrijwel de hele maand oktober en biedt promovendi, PDEng-trainees en postdocs allerlei workshops, expertsessies, lezingen en speed-coaching. In totaal zijn er 95 activiteiten gedurende de maand met 1000 plaatsen - en die bleken in no time bijna allemaal gevuld.

Bonnie Beerkens (coördinator PROOF) en Susan Lambriks (coördinator professional development program for Support and Management Staff) zijn de initiatiefnemers van de online Young Professionals Career Month. “Normaal is er eens per jaar een PhD Career Event in het Van Abbemuseum. Dat moest dit jaar worden geannuleerd.”

Maar virus of geen virus: carrière-oriëntatie en de zoektocht naar banen gaan door. En beter begin je daar op tijd mee, vooral met carrière-oriëntatie, is de boodschap. Maar wat is op tijd? Beerkens: “Anderhalf jaar voordat je contract als promovendus of postdoc eindigt, en voor PDEng's één jaar voor het contract eindigt.”

Concurrentie in de wetenschap

Bij carrière-oriëntatie denken veel mensen waarschijnlijk eerst aan de praktische kant: hoe vind ik een baan? “Dat is één kant van het verhaal, maar met de Career Month focussen we op het leren kennen van jezelf. Dat kan soms een beetje eng zijn, maar is wel nodig”, zegt Lambriks. Beerkens: “Het is belangrijk om jezelf te blijven afvragen: waar wil ik zijn over vijf jaar? Wat is mijn doel? Wat wil ik toevoegen aan deze wereld? Je leert waar je goed in bent, maar ook wat je tegenhoudt.”

De concurrentie in de wetenschap is groot en er is helaas niet voor iedereen plek. En er zijn ook mensen die er na een tijd achterkomen dat professor worden toch niet helemaal in hun ideale plaatje past. Als je dan na jaren onderzoek doen de overstap moet of wil maken naar het bedrijfsleven, kan dat pittig zijn. Beerkens: “Veel promovendi weten niet precies wat er na hun PhD komt en staan weifelend tegenover het bedrijfsleven. Met dit event proberen we de drempel te verlagen. Het is belangrijk deze doelgroep alternatieven te bieden als het uiteindelijk toch niet de academische wereld wordt.”

Postdocs staan vooraan

Zou het door corona kunnen komen dat er zoveel animo is? Beerkens: “Ik durf het niet met zekerheid te zeggen. Carrière-events werden altijd wel goed bezocht, maar nu is de doelgroep ook groter dan voorheen (eerst alleen promovendi, red.). Dat kan ook invloed hebben gehad.” Lambriks: “Ik denk ook dat mensen meer en meer gewend zijn aan online activiteiten.”

En zo’n online evenement biedt direct ook kansen: er kunnen veel meer mensen tegelijk deelnemen, waardoor nu ook PDEng-trainees en postdocs kunnen aansluiten. Lambriks: “Als we kijken naar de gehele doelgroep voor het event, zien we dat er relatief veel postdocs meedoen. In het verleden is er voor die groep minder georganiseerd. Dit jaar worden ze voor het eerst hiervoor uitgenodigd en het past bij hun behoefte.”

“Carrière-oriëntatie is heel belangrijk voor postdocs”, zegt Tim Wezeman van de Postdoc Association. “Postdocs zitten bijna per definitie op een tijdelijk contract. Er zijn er met de ambitie professor te worden, maar niet iedereen kan of wil dat. Het is belangrijk dat je jezelf de vraag stelt of blij bent met je huidige carrièrepad en -kansen. Als dat niet zo is, moet je actie ondernemen. Als je onderzoek doen leuk vindt, zoals ik, kun je na je PhD-traject nog een postdoc gaan doen. Maar als je daarna toch de overstap naar het bedrijfsleven wil of moet maken, is dat soms lastig. Veel professoren hebben zelf niet in de industrie gezeten en daar weinig of geen kennis van. Je moet net het geluk hebben de juiste persoon in je netwerk te hebben. Zeker internationals hebben dat netwerk hier vaak nog niet. De Career Month kan dan helpen.”

Van industrie naar universiteit kan ook

“Als het aankomt op het beslissen over de voortgang van je carrière, wees dan niet bang om te kiezen voor een carrière buiten het onderzoek en gebruik dit als een kans om zoveel mogelijk opties te ontdekken”, zegt Josefine Proll, universitair docent bij Applied Physics. Ward Cottaar, hoogleraar Instrumentation Design, vindt dat 'je carrière plannen' niet betekent 'de toekomst voorspellen', maar “werken aan je sterke punten, en een beetje aan je zwakke, zodat als er kansen voorbijkomen, je klaar bent om die te pakken.” En dat het ook andersom kan, van industrie naar universiteit, bewijst hij met zijn eigen carrière: “Na een internationale carrière van 26 jaar op de fabrieksvloer in de industrie, en niet in onderzoek, kreeg ik het aanbod voor het hoogleraarschap aan deze universiteit. En dat heeft me veel nieuwe uitdagingen en plezier gebracht.”

Persoonlijk denkt Wezeman niet dat hij hoogleraar wil worden. “Ik vind onderzoek doen leuk, maar als professor ben je ook veel tijd kwijt aan onderwijs geven en het schrijven van voorstellen om beurzen binnen te halen. Dat is niet waar ik naar op zoek ben. Maar als je al jarenlang alleen maar onderzoek doet, wordt de kans dat je dan nog aantrekkelijk bent voor het bedrijfsleven ook steeds kleiner. Realiseren dat je een keus moet maken en deelnemen aan de Career Month kunnen daar zeker bij helpen. Het is niet opeens opgelost na een paar workshops, maar het bewustwordingsproces is in gang gezet.”

Lambriks: “Wij willen dat hun volgende beslissing een heel bewuste beslissing is. Niet eentje vanuit een survival mode om maar een baan te vinden. En daarom moet de carrière-oriëntatie dus ook op tijd beginnen.”

Deel dit artikel