En hoe was het in Florianópolis?

Een half jaar stage lopen op een zonnig eiland, Braziliaans carnaval meemaken en ieder weekend surfen en kokosnoten leegdrinken op het strand. Daar teken je toch voor? Klopt, totdat corona opduikt! De veel te lage capaciteit in de zorg en het laconieke coronabeleid gaven de indruk dat je bij klachten al snel zou moeten vechten voor een ziekenhuisbed. Zie je daar dan maar te redden zonder een woordje Portugees te spreken. Lastige keus, maar je gaat toch liever vijf maanden eerder naar huis. Als dat lukt…

door
foto Stijn Janssen

Al ruim een half jaar had ik me voorbereid om op deze stage te kunnen. Met wat spaargeld en een royale portie geduld wist ik de bureaucratie van Brazilië te overleven en ging ik halverwege februari naar Florianópolis, een plek die ze met goed recht het magische eiland noemen! De prachtige natuur, stranden en uiterst vriendelijke mensen beloofden een aangenaam half jaar.

Rond mijn vertrek uit Nederland leek corona nog een ver-van-je-bedshow. Eenmaal in Brazilië was dat nog veel meer zo. Er was nog geen corona vastgesteld en het land is zo groot, dat het risico een stuk lager lag dan in Nederland. Daardoor waren de eerste weken zorgeloos en heb ik flink kunnen genieten van Braziliaans carnaval en het enorm gastvrije karakter van de Braziliaanse bevolking. Na twee weken meldde de lokale nieuwspagina echter dat er drie personen in de stad positief waren getest op corona. Binnen een paar dagen sloeg alles om. De universiteit sloot haar deuren, openbaar vervoer in de hele staat werd verboden en het overgrote deel van de 45.000 studenten verliet de stad. Het aanzicht van zo’n rustige stad maakt duidelijk dat het tijd wordt voor een keuze…

Lockdown ingaan?

Klaarmaken voor een lockdown of terug naar Nederland? Omdat er in Nederland al langere tijd corona was en ik het nieuws nauwlettend volgde, kon ik me goed voorbereiden op een lockdownscenario. Ruim op tijd stond mijn kast vol met pasta, blikvoer en bovenal: toiletpapier. Van de universiteit nam ik een extra beeldscherm en toetsenbord mee naar huis. Mijn labgenoot waarmee ik aan hetzelfde project werkte had extra kamers, dus al snel werden plannen gesmeed om gezamenlijk in quarantaine te gaan. Dan konden we het project afronden en kon ik wellicht nog genieten van het magisch mooie eiland. De keuze leek simpel!

Waar we voorheen met honderden studenten tegelijk aten in het restaurant van de universiteit, hadden we nu een klein hecht eetgroepje gevormd van wat internationale studenten en mijn Braziliaanse labgenoot. Hiermee voorkwamen we sociale isolatie en konden we de situatie met elkaar bespreken. Alle Europese universiteiten hadden ons inmiddels al dringend verzocht om terug te komen. Daarnaast werd met de dag duidelijker dat het gezondheidssysteem in Brazilië een uitbraak van het virus niet aan zou kunnen. In onze staat van meerdere miljoenen inwoners waren slechts 45 intensive care bedden beschikbaar voor coronagevallen.

Je verwacht dat de politiek daar op tijd op inspeelt maar president Bolsenaro nam dit “griepje” totaal niet serieus. Dat liet ook de bevolking niet koud, iedere avond om half negen gingen de ramen open om met luid gekletter op potten en pannen het ongenoegen te uiten. Het werd een dagelijks startsein om te twijfelen of blijven wel zo’n goed idee was. Ondanks mijn goede voorbereidingen bleef het gevoel van onmacht en onzekerheid in de lucht hangen (en klinken). Omdat ik daar geen maanden mee rond wilde lopen, besloot ik terug naar Nederland te gaan.

Luchtruim op slot

Inmiddels was de druk tot deze keuze flink opgelopen. Van mijn Franse medestudentes hoorde ik dat hun ambassade vertelde dat het Braziliaanse luchtruim binnen een paar dagen op slot zou gaan. Het regelen van een ticket online was goed te doen, maar de ene na de andere vlucht werd gecanceld. Daarom heb ik de tickets via een goede Nederlandse luchtvaartmaatschappij gekocht, om in ieder geval geen taalbarrière te hebben bij problemen. Je betaalt wat, maar dan heb je ook wat: de avond van tevoren werd ik gebeld (in het Portugees) dat alle Braziliaanse uitgaande reizigers bij de gate geweigerd zouden worden. Echter viel ik onder een repatriëringsakkoord waardoor ik toch mee mocht en goed thuiskwam in Nederland. Koud maar vertrouwd!

Dat was even schakelen. Terug naar hotel papa en mama is fijn, maar een eigen plekje is ook veel waard. Daarom ben ik inmiddels weer terugverhuisd naar mijn kamer in het gezelligste studentenhuis van Eindhoven, Het Pilspaleis. In samenspraak met de professoren van beide universiteiten probeer ik het project een draai te geven zodat ik er digitaal verder aan kan werken. Daarmee loop ik een paar weekjes vertraging op, maar dat hindert niet.

Ik kijk terug op een geweldige maand. Ik heb de warme gastvrijheid mogen ervaren, vrienden gemaakt, genoten van de wonderschone natuur en carnaval en allerlei andere avonturen meegemaakt. Ik ga zeker nog een keer terug om iedereen weer te zien en (dan echt) zorgeloos te genieten van “Ilha da magia”, Florianopolis!

Deel dit artikel