TU/e wil rokers informeren en helpen, “niet om de oren slaan”

Een nagenoeg rookvrij Nederland in 2040, waarin nog maar hooguit vijf procent van de bevolking rookt. De ambitie van de Nederlandse overheid is duidelijk - net als het landelijk rookverbod voor scholen dat op 1 augustus ingaat. Ook de TU/e-campus wordt vanaf die datum grotendeels rookvrij. Vandaag start, door de coronacrisis voor nu vooral online, de campagne om rokers daar niet alleen op voor te bereiden, maar ook om hen daarbij te helpen.

door
foto Chris Hellyar / Shutterstock

Hogescholen en universiteiten mogen in de hele aanloop en discussies nog zo’n ‘geval apart’ zijn geweest, met hun toch wat andersoortige bedrijfsvoering en terreinen: het rookverbod kómt er, “en daar moeten we onszelf aan houden”, aldus arbo- en milieucoördinator Peter van de Burgt, tevens projectleider ‘rookvrije campus’ aan de TU/e.

Hoe rookvrij die campus precies wordt, is te zien op de TU/e-plattegrond die de projectgroep onder andere uitwerkte. Met een rode lijn is gemarkeerd waar vanaf 1 augustus nog wél (buiten de lijn) en vooral waar níet (binnen de lijn) gerookt mag worden. De universiteitsgebouwen waren al sinds 2004 rookvrij; per 1 augustus komt daar het overgrote deel van het buitenterrein bij.

Lees verder onder de plattegrond.

Uitzondering is het parkachtige gebied tussen de Dommel en de Kennedylaan aan de westkant van de campus. Verder vallen ook de gebouwen Catalyst en Twinning Center aan de oostzijde vooralsnog buiten het rookverbod. Dit op verzoek van de bedrijven daar, aldus Van de Burgt, onder meer vanwege het volgens hen aanzienlijke aantal rokers binnen de gelederen. “Dat kán in dit geval ook, omdat daar geen studentenactiviteiten zijn.” Maar, zo benadrukt de projectleider: “We blijven met de bedrijven overleggen en ze kunnen altijd alsnog aanhaken.”

Ook rondom de woontorens Aurora en Luna mag straks niet langer worden gerookt, ook niet op bijvoorbeeld het terras van community café Hubble. Wat ín deze gebouwen wel en niet mag, is aan de betrokken woningcorporaties, “daar hebben wij als TU/e niks over te zeggen”.

Ook evenementen rookvrij

Het rookverbod per 1 augustus geldt ook definitief voor alle evenementen die normaliter regelmatig op de campus plaatsvinden. Evenementen georganiseerd door externe partijen vormen daarop geen uitzondering. Of derden hierdoor voortaan zullen uitwijken naar andere locaties, durft Van de Burgt niet in te schatten. “Het zal ook een kwestie van gewenning zijn”.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is de partij die gaat handhaven als het rookverbod op scholen, en dus ook de TU/e, wordt overtreden. Onder meer vanwege de coronacrisis gebeurt dit niet meteen al vanaf augustus, maar pas per 1 januari, “zodat organisaties wat meer tijd hebben om het rookverbod goed te implementeren”. Als de NVWA-waarnemers rokers in rookvrije zones betrapt, kan dit de universiteit op een boete tot vierduizend euro per overtreding komen te staan. De TU/e kan daarop overwegen deze boete te verhalen op de overtreder.

Ik hoor op de wandelgangen steeds meer mensen zeggen: ‘Ik denk dat ik nu toch maar ga stoppen’

Peter van de Burgt
Projectleider 'rookvrije campus'

Hoe vaak de TU/e de NVWA-controleurs redelijkerwijs straks op haar terrein kan verwachten, durft Van de Burgt niet te zeggen. “Mijn gevoelsmatige indruk is dat hun focus in eerste instantie meer op de middelbare scholen zal liggen.”

‘Geen autoritaire organisatie’

De terreinstewards van de TU/e houden, met ondersteuning van de beveiliging, vanaf augustus wel al toezicht op naleving van het rookverbod - en zullen mensen erop aanspreken als ze roken op plekken waar dat niet mag. Van de Burgt: “De bedoeling is in eerste instantie vooral om een praatje met mensen te houden, informatief, en hen te bewegen het juiste te gaan doen - zonder ze meteen met allerlei middelen om de oren te slaan. We zijn als universiteit vrij open; we willen geen autoritaire organisatie zijn”.

De projectgroep was klaar en gedreven om het rookverbod via allerlei informatieve en ludieke acties onder de aandacht te brengen, maar die plannen vielen door de coronacrisis in het water - de campus is en blijft vooralsnog nagenoeg leeg. Voorlopig vindt de communicatie rond het rookverbod dan ook vooral online plaats. Wie de komende weken en maanden terugkomt op de campus, loopt daar zowel binnen als buiten tegen verschillende visuele reminders aan, zoals banners, ‘smoke-free generation’-borden bij onder andere de campusingangen, stoeptegels met logo en stickers op de oude rookplekken - waar de asbakken tegen die tijd uiteraard zijn weggehaald.

Lees verder onder het beeld.

De overkoepelende slogan is ‘Change is in the air’, “daarmee willen we uitdragen dat we de campus nog gezonder willen maken”. Op tue.nl/smoke-free is alle bijbehorende informatie terug te vinden. Ook kunnen mensen zich hier, vanaf vandaag, aanmelden voor de training ‘Stoppen met roken’ van de TU/e in samenwerking met het bedrijf SineFuma. Deze had eigenlijk eind mei moeten starten, maar is vanwege corona uitgesteld tot oktober. Van de Burgt: “Er is nog even gesuggereerd om de cursus online aan te bieden, maar voor mensen die aan roken gewend zijn, gaat dat niet werken”.

Moeite

De TU/e is er volgens Van de Burgt op gebrand om rokers (volgens het CBS twaalf tot zeventien procent van de mensen aan Nederlandse hogescholen en universiteiten) niet aan hun lot over te laten. “Wetgeving kun je zo rechtlijnig doorvoeren als je zelf wilt. Maar je kunt ook zeggen: ‘We beseffen dat sommige mensen hier behoorlijk wat moeite mee zullen hebben’. Ik hoor op de wandelgangen echter wel steeds meer mensen zeggen: ‘Ik denk dat ik nu toch maar ga stoppen’.”

Voor deze TU/e’ers gaan in oktober in principe drie cursusgroepen van start, waaronder één voor niet-Nederlandstaligen. In geval van grote belangstelling kan dit aantal volgens Van de Burgt worden uitgebreid. Elke groep bestaat uit maximaal zestien deelnemers, die in zeven of acht sessies samen aan de slag gaan. Volgens aanbieder SineFuma laat de ervaring zien dat gemiddeld zo’n 85 procent van de deelnemers binnen vier maanden stopt met roken. “Al ligt het natuurlijk ook een beetje aan de mensen zelf hoeveel van hen terugvallen in hun oude gewoonte”, voegt Van de Burgt eraan toe.

De aanvankelijk beoogde cursuslocatie, het Studentensportcentrum, is vanwege de coronamaatregelen nog even onder voorbehoud. “Het is op dit moment sowieso nog even de vraag hoe één en ander straks, rekening houden met die anderhalve meter, precies wordt ingericht.”

De kosten voor cursusdeelname worden volledig gedekt door de zorgverzekeraar; in de uitzonderlijke gevallen waarin dat onverhoopt níet zo zou zijn, vergoedt de TU/e deze.

Deel dit artikel