Dat de positie van de ombuds onder druk stond, bleek vorige week uit een verklaring van vakbonden FNV, AOb en CNV. Daarin schreven zij dat een gebrek aan steun en vertrouwen vanuit het College van Bestuur de ombudsfunctionaris ‘vleugellam’ had gemaakt. Twee dagen na de publicatie van de bonden kwam de TU/e met een eigen verklaring (intranet). De universiteit schreef daarin dat ze de ombuds eind juni schriftelijk heeft laten weten het contract – dat eind november afloopt – niet te willen verlengen omdat er te weinig onderling vertrouwen zou zijn. 

Uitspreken dat er te weinig vertrouwen is om de samenwerking voort te zetten na beëindiging van het lopende contract, is volgens de woordvoerder van de TU/e de uitkomst van een uitgebreid proces. “Daar moet recht aan gedaan worden.” Volgens hem was er een duidelijk vastgesteld wederzijds tekort aan vertrouwen, maar hoe dat is vastgesteld maakt hij niet duidelijk. “In verband met vertrouwelijkheid kunnen we hier niet verder op ingaan.”

Afscheidsbrief

In een afscheidsbrief op intranet die ombudsfunctionaris Anna Soedira graag integraal op Cursor had willen plaatsen (zie kader), spreekt zij tegen dat er sprake zou zijn van te weinig onderling vertrouwen. Zelf heeft ze nooit het vertrouwen in het CvB opgezegd, stelt ze, en ook de samenwerking niet willen beëindigen. Over het besluit van de universiteit om niet met haar door te gaan, schrijft ze: ‘Het moeten aanspreken van de hoogste bestuursorganen in een aantal kwesties is voor mij als ombuds niet zonder gevolgen gebleven.’

In het voorjaar is volgens de ombuds het vertrouwen door het CvB al eenzijdig opgezegd. Ondanks de onveilige situatie die dat voor Soedira opleverde, besloot zij het ombudswerk voort te zetten, schrijft ze. Dat ze nu toch haar werkzaamheden vroegtijdig neerlegt, verklaart ze als volgt: ‘In deze omstandigheden – de ombuds wordt immers door het college gezien als niet te vertrouwen, waarmee het college niet wil samenwerken – kan ik de TU/e-gemeenschap niet langer op een goede, veilige en constructieve manier dienen.’

Volgens de vakbonden had het CvB al langere tijd grote moeite om de kritieken en adviezen van de ombuds te omarmen. Dat beeld bevestigt Soedira in haar afscheidsbrief: ‘Adviezen en aanbevelingen van de ombuds werden lang niet altijd opgevolgd. Dit gold niet alleen op afdelingsniveau bij leidinggevenden, maar ook bij de hoogste bestuursorganen.’ Zij stelt dat het CvB en de Raad van Toezicht haar nooit een reactie hebben gegeven op haar laatste jaarverslag. Dat spreekt het CvB tegen, en wijst op intranet waar een uitgebreide reactie vanuit het CvB staat.

Goede overdracht

Vorige week ging de universiteit er nog vanuit dat de ombuds in functie zou blijven tot de samenwerkingsovereenkomst af zou lopen eind november. Het CvB betreurt het dat de ombuds de opdracht niet af wil maken, laat de woordvoerder weten. “Het is voor de organisatie belangrijk dat er een ombudspersoon voor personeel in functie is. Daarnaast komt hiermee een goede overdracht in het geding, wat slecht is voor de continuïteit van de ombudsfunctie.” Op de vraag wat de TU/e doet om dit soort situaties in de toekomst te voorkomen, antwoordt hij: “We zijn al bezig met een onderzoek, dat een goede basis moet bieden voor de start van een nieuwe ombuds voor personeel. Het CvB ziet de ombuds voor het personeel als een onmisbaar element om integriteit en sociale veiligheid te waarborgen op de universiteit, en staat volledig achter het instituut van de ombudsfunctionaris.”

De universiteit streeft ernaar om de functie zo snel mogelijk opnieuw ingevuld te hebben om de continuïteit zo goed mogelijk te waarborgen. In de tussentijd kunnen medewerkers die hulp nodig hebben zich melden bij de Integrity and Social Safety Desk, aldus de woordvoerder. Cursor heeft ook de ombudsfunctionaris vragen gesteld, zij is nog niet in de gelegenheid geweest om die te beantwoorden.

Brief

‘Deze afscheidsbrief die gericht is aan de TU/e-gemeenschap had ik uiteraard graag gezien in de Cursor, de universiteitskrant van de TU/e, maar dat is spijtig genoeg geweigerd’, schrijft Soedira in haar brief. Ze wilde de brief aan Cursor aanbieden, als die ongezien integraal op de website gepubliceerd zou worden. Die toezegging heeft de redactie niet op voorhand kunnen doen. Ook om geen precedent te scheppen. Wel heeft de redactie verschillende andere manieren aangeboden om aandacht aan haar situatie én de brief te besteden, waarbij journalistieke duiding wel mogelijk was.