De TU/e zit vol met eigenwijze mensen. Je moet ook wel een beetje eigenwijs zijn om wetenschapper te worden. Dit houdt echter niet in dat je niet bereid bent naar adviezen van anderen te luisteren, wel kost het meer moeite om overtuigd te raken. Vaak hebben studenten of mijn collega’s goede tips over hoe ik mijn onderwijs anders in kan richten, of hoe ik een bepaald gesprek het beste kan insteken. Ik vraag geregeld om advies, en geef het ook, soms ongevraagd in deze column. 

De bestuurscultuur van de TU/e werkt anders. Die is niet gebaseerd op adviezen, maar op directieven, een soort bindende adviezen. Alsof het de TU/e zelf is die zegt: “Mijn manier is gewoon beter”, vaak zonder dat voldoende te onderbouwen. Met name dat laatste is heel erg moeilijk te accepteren voor de eigenwijze wetenschapper en dus doen ze hun best om toch op hun eigen manier te blijven werken. Die is immers beter.

Het gevolg is dat directieven vertaald worden naar reglementen en protocollen. Ik hoorde een tijd geleden een van de deans nog zeggen dat de invoering van professional development portfolio’s opgenomen zou worden in het Onderwijs- en Examenreglement (OER), omdat dat de enige manier was om elke opleiding te dwingen dit te implementeren. Een machtsmiddel dat een dean overigens helemaal niet zou moeten hebben, maar dat terzijde.

Die directieve toon vanuit de centrale organisatie naar de werkvloer is zorgelijk. Dit plaatst de mensen in de organisatie op afstand van elkaar. Het wordt ‘wij’ tegen ‘zij’ in plaats van ‘wij met elkaar’. Dit leidt tot frictie en dat is nooit gezond. Uit het feit dat directieve aansturing nodig is, blijkt dat er geen basis van vertrouwen is en zonder die basis zal de zo gewenste cultuurverandering niet kunnen plaatsvinden. 

Boudewijn van Dongen is professor Process Analytics aan de TU/e. Hij schrijft deze column op persoonlijke titel.